بسیاری از ورزشکاران و بدنسازان روی به مصرف لاکسوژنین آورده اند زیرا آنها معتقدند که این ماده راهی ایمن تر برای افزایش حجم عضلات و افزایش عملکرد ورزشی می‌باشد. اما آیا واقعا لاکسوژنین ایمن است و چگونه عمل می‌کند؟ برای دانستن این موارد به خواندن مقاله ادامه دهید.
لاکسوژنین چیست؟
لاکسوژنین توسط سازمان غذا و دارو آمریکا برای هیچ هدفی مورد تائید قرار نگرفته است. اطلاعات موجود در مورد آن محدود، متناقض و در مجموع برای حمایت از مصارف پزشکی در هر نوعی ناکافی می‌باشد. به دلیل کمبود تحقیقات در مورد آن، لاکسوژنین ممکن است دارای عوارض جانبی ناشناخته ای باشد. ما استفاده از لاکسوژنین را پیشنهاد نمیدهیم.
استروئید‌های گیاهی
لاکسوژنین (3beta-hydroxy-25D,5alpha-spirostan-6-one) ترکیبی می‌باشد که در فرم‌های مختلف به عنوان مکملی برای افزایش حجم عضلات فروخته میشود. لاکسوژنین متعلق به دسته ای از هورمون‌های گیاهی به نام براسینو استروئید‌ها می‌باشد، که دارای ساختار مشابهی همانند هورمون‌های استروئیدی حیوانی می‌باشد. در گیاهان، آنها باعث رشد بیشتر میشوند.
گیاهی آسیایی به نام (Smilax sieboldii) دارای تقریبا ۰.۰۶% لاکسوژنین می‌باشد و منبع طبیعی این ماده محسوب میشود. همچنین از پیاز چینی (Allium chinense) نیز لاکسوژنین استخراج میکنند.
اما لاکسوژن موجود در مکمل‌ها از یک استروئید گیاهی رایج تر به نام دیوسگنین تهیه میشود. در واقع، دیوسگنین به عنوان یک ماده خام برای تولید بیش از ۵۰% استروئید‌های مصنوعی از جمله پروژسترون، کورتیزون و تستوسترون استفاده میشود.
اگرچه اغلب آن را به عنوان یک ماده “ طبیعی “ تبلیغ میکنند، اما اکثر مکمل‌ها دارای لاکسوژنین نیستند، بلکه دارای مشتق مصنوعی آن به نام ۵ آلفا هیدروکسی لاکسوژنین (لاکسوسترون) میباشند.
یک آنالیز انجام شده روی ۱۲ مکمل مختلف مشخص کرد که ۵ آلفا هیدروکسی لاکسوژنین موجود در آنها همیشه مشتقی مصنوعی از لاکسوژنین بوده‌اند. از آن مهم تر، ۵ مکمل دارای ۵ آلفا هیدروکسی لاکسوژنین نبودند و ۸ مکمل دیگر نیز آلوده به دیوسگنین تست نشده بودند.
خلاصه : لاکسوژنین یک استروئید طبیعی موجود در گیاهان مختلف می‌باشد، اما اکثر مکمل‌ها دارای نوع مصنوعی آن به نام ۵ آلفا هیدروکسی لاکسوژنین و همچنین آلاینده‌های تست نشده میباشند.
نکات مثبت در مورد لاکسوژنین :
دارای بازخورد‌های عمدتا مثبت
مصرف کنندگان گزارش عوارض جانبی کمتری را نسبت به پروهورمون‌ها و استروئید‌ها داده اند
به صورت رایج با دیگر مکمل‌ها به صورت ترکیبی مصرف میشود
روی آن در کمک به درمان سرطان، دیابت و آسیب‌های بافتی تحقیقاتی صورت گرفته است
نکات منفی در مورد لاکسوژنین :
بدون تحقیقات بالینی و تنها تعدادی معدود از تحقیقات حیوانی و تحقیقات سلولی
پروفایل ایمنی ناکامل و دارای عوارض جانبی ناشناخته محتمل
بدون پشتوانه علمی کافی برای مصرف در هر زمینه پزشکی
مکمل‌های کم کیفیت و تست نشده از آن
مزیت‌های نقل شده
اینطور تبلیغ میشود که ۵ آلفا هیدروکسی لاکسوژن دارای ویژگی‌های زیر می‌باشد :
سوزاندن چربی‌‌های ذخیره شده در بدن
بهبود عملکرد فیزیکی و ریکاوری
کاهش سطح کورتیزول
بر خلاف استروئید‌های عضله ساز رایج، لاکسوژن نه استروئید و نه پروهورمون می‌باشد. طرفداران آن از این موضوع اینگونه برداشت کرده‌اند که این ماده نمیتواند در بدن به هورمون‌های جنسی قوی تر (تستوسترون و دی هیدرو تستوسترون) تبدیل شود و نمیتواند باعث افزایش سطح استروژن نیز شود. اما به هر حال، ما این را نمیدانیم و در این مورد یک تحقیق مناسب و کاملی انجام نشده است.
به علاوه، بر اساس اعلام مقامات مسول در تغذیه ورزشی، شواهد در مورد کارایی لاکسوژنین ناکافی می‌باشد.
این امر باعث شده تا لاکسوژنین یک مکمل شبهه ناک باشد، زیرا نه کاملا طبیعی یا مصنوعی می‌باشد و همچنین شواهد کافی مبنی بر خطرناک بودن یا ایمن بودن آن نیز وجود ندارد.
خلاصه : اینطور فرض میشود که لاکسوژنین بدون ایجاد عوارض جانبی حاصل از مصرف استروئید‌های رایج، میتواند باعث افزایش رشد عضلات و چربی سوزی شود. اما به هر حال، شواهد پشتیبان کننده از این ادعا‌ها بسیار اندک هستند.
ژنتیک
لاکسوژنین احتمالا از طریق فعال سازی (AKT1) میتواند باعث افزایش عضله سازی شود. افراد دارای جهش در این پروتئین پیام بر ممکن است واکنشی متفاوت به لاکسوژن نشان دهند.
آیا لاکسوژنین مجاز است؟
بله، در حال حاضر لاکسوژن به عنوان یک مکمل غذایی طبقه بندی شده است. اما به هر حال، مصرف آن در هر زمینه پزشکی یا سلامتی مورد تائید واقع نشده است
لاکسوژنین چگونه عمل می‌کند
لاکسوژنین را اغلب به اشتباه به عنوان یک پروهورمون معرفی میکنند. پروهورمون ماده ای است که از آن برای ساخت هورمون استفاده میشود و به همین دلیل است که نام آن پروهورمون می‌باشد. شناخته شده ترین آنها، پروهورمون‌های آندروژنیک هستند، که بدن آنها را به تستوسترون تبدیل می‌کند.
اما به هر حال، لاکسوژنین یک استروئید گیاهی می‌باشد، چیزی شبیه هورمون‌های جنسی انسان مشتق شده از کلسترول. اما لاکسوژنین به عنوان یک ترکیب خاص گرفته شده از گیاهان، دارای عمل متفاوتی در بدن می‌باشد.
هورمون‌های استروئیدی انسان نظیر تستوسترون از طریق تاثیر گذاری روی گیرنده‌های هسته ای عمل میکنند. استروئید‌های گیاهی نظیر لاکسوژنین (براسینواستروئیدها) مشخصا باعث افزایش رشد در گیاهان میشوند، اما در مورد اثر آنها روی رشد انسان‌ها و حیوانات ابهامات زیادی وجود دارد.
خلاصه : علیرغم باور عمومی، لاکسوژنین یک پروهورمون نیست. این ماده شبیه هورمون‌های جنسی است اما از روش‌های دیگری عمل می‌کند.
مکانیزم
استروئید‌های گیاهی نسبت به هورمون‌های استروئیدی انسانی، از روش‌های کاملا متفاوتی برای تاثیر گذاری استفاده میکنند. آنها تنها به سطح سلول متصل میشوند و باعث ارسال سیگنالی به درون سلول مبنی بر افزایش عضله سازی میشوند.
به شکل دقیق تر، آنها باعث فعال سازی یک پروتئین به نام (AKT1) میشوند که میتواند باعث بهبود عضله سازی و جلوگیری از تجزیه پروتئین‌های ماهیچه‌ها شود.
به علاوه، نوع طبیعی لاکسوژنین میتواند باعث مهار آنزیم تجزیه کننده فسفودیستراز (cAMP) شود. این امر باعث افزایش سطح (cAMP) میشود که نتیجه آن افزایش تجزیه چربی‌‌ها و فعال کردن واکنش‌های سمپاتیک می‌باشد.
خلاصه : عقیده بر این است که لاکسوژنین از طریق فعال سازی یک پروتئین آنابولیک و افزایش واکنش های سمپاتیک میتواند از رشد عضلات و چربی سوزی حمایت کند.
تاثیرات آنابولیک
لاکسوژنین به عنوان یک مکمل افزایش دهنده حجم عضلات برای ورزشکاران و بدنسازان فروخته میشود. اینطور ادعا میشود که این ماده میتواند تولید پروتئین در بدن را ۲۰۰% افزایش دهد.
در یک تحقیق قدیمی روسی روی موش ها، مشتق‌های براسینواستروئیدها با ساختاری شبیه لاکسوژن توانستند باعث افزایش وزن کل و محتوای پروتئینی کبد، قلب، کلیه‌ها و ماهیچه‌های پا بدون افزایش سطح هورمون‌های جنسی یا تقلید اثر آنها شوند.
همچنین، یک براسینواستروئید دیگر توانست باعث افزایش جذب غذا، افزایش وزن، افزایش حجم خالص عضلانی و افزایش وزن ماهیچه‌های پا و همچنین بهبود تناسب اندام در موش‌ها شود. در سلول‌های ماهیچه ای، هم این مولکول و هم مشتقات مصنوعی آن باعث افزایش تولید پروتئین و کاهش تجزیه آنها شدند.
یک دسته از مواد شیمیایی گیاهی دارای ساختار مشابه براسینواستروئیدها (فیتواکدیستروئیدها) نیز توانستند باعث افزایش رشد عضلات در حیوانات و افزایش تولید پروتئین در سلول‌های ماهیچه ای شوند.
اگرچه تمام این مواد مشابه هم هستند، اما نمی‌توان آنها را یکسان دانست. ممکن است لاکسوژنین (و مشتقات آن در مکمل ها) دارای اثرات آنابولیک مشابهی باشند. اما از آنجایی که هنوز تحقیقاتی در این مورد صورت نگرفته است، ما در مورد پتانسیل عضله سازی لاکسوژنین نمیتوانیم به طور قطع نظر دهیم.
خلاصه : ترکیبات مشابه لاکسوژنین میتوانند باعث افزایش تولید پروتئین، عضله سازی و عملکرد فیزیکی در حیوانات شوند. لاکسوژنین نیز ممکن است دارای همین اثرات آنابولیک مشابه باشد، اما تحقیقات کافی برای تائید این موضوع هنوز انجام نشده است.
عوارض جانبی لاکسوژنین
رایج‌ترین عوارض جانبی مکمل‌های دارای (Smilax) ناراحتی معده و اختلالات کلیوی می‌باشد. در دوز‌های بالا، این مکمل‌ها ممکن است باعث اسهال، تکرر ادرار، سردرد و شوک شوند.
به دلیل احتمال بروز آسیب کلیوی، افراد دارای بیماری کلیوی باعث از مصرف لاکسوژن و مکمل‌های (Smilax) دوری کنند.
اما، لازم به ذکر است که اکثر این عوارض جانبی مرتبط با مکمل‌های تولید شده از انواع دیگر (Smilax) می‌باشد، نظیر سارساپاریلا، که ممکن است دارای هیچگونه لاکسوژن در خود نباشند.
لاکسوژن در تحقیقات حیوانی ایمن نشان داد. اما به هر حال، هیچ تحقیقی وجود ندارد که ایمنی آن در انسان‌ها را نیز تائید کرده باشد. بر اساس گزارشات نقلی، مصرف کنندگان در دوز‌های خوراکی بالا (حدود ۲۰۰ میلی گرم) گزارش سردرد را داده اند.
خلاصه : لاکسوژنین در حیوانات بی خطر نشان داده است، اما هیچ تحقیقی تائید کننده ایمنی آن در انسان‌ها نمیباشد. مصرف کنندگان دوز‌های بالای این ماده گزارش سردرد را داده اند.
دوز‌های لاکسوژنین
از آنجایی که هیچ اطلاعاتی از دوز‌ها حاصل از تحقیقات بالینی وجود ندارد، تولید کنندگان و مصرف کنندگان بر اساس آزمون و خطا یک دوز غیر رسمی را برای لاکسوژنین تعیین کرده‌اند.
دوز پیشنهادی معمولا ۱۰۰ میلی گرم در روز در یک دوره ۴-۱۲ هفته ای می‌باشد، که پس از آن مصرف این مکمل میبایست ۴ هفته قطع شود. برخی مصرف کنندگان مدعی این هستند که قطع مصرف این مکمل ضرورتی ندارد.
اکثر مصرف کنندگان مدعی این هستند که به شکل ایمنی می‌توان لاکسوژنین را با دیگر مواد مصرف کرد. برخی از آن در دوره پاکسازی استفاده میکنند، در حالی که برخی دیگر هنگام قطع مصرف استروئید ها، به منظور حفظ عضلات خود از آن استفاده میکنند.
خلاصه : مصرف کنندگان و تولید کنندگان لاکسوژنین توصیه به مصرف ۱۰۰ میلی گرم در روز به مدت ۴-۱۲ هفته میکنند.
مکمل‌ها و فرمول ها
لاکسوژنین معمولا در فرم کپسول فروخته میشود. همچنین این ماده در فرم امولسیون مایع و کرم موضعی نیز عرضه میشود. هر سروینگ (۱ کپسول، ۰.۵ میلی لیتر امولسیون مایع، یا ۲ میلی لیتر کرم) دارای ۲۵-۱۰۰ میلی گرم ۵ آلفا هیدروکسی لاکسوژن می‌باشد. برخی از شناخته شده ترین محصولات دارای لاکسوژن به شرح زیر می‌باشد :
- Primavar
- Nano Genin
- Anafuse
- Secreta Bridge
- Ano-Genin
- STR3NGTH
- Halo
خلاصه : لاکسوژنین در فرم کپسول، امولسیون مایع و کرم پوست موجود می‌باشد. هر سروینگ حاوی ۲۵-۱۰۰ میلی گرم ۵ آلفا هیدروکسی لاکسوژنین می‌باشد.
جمع بندی
لاکسوژنین یک استروئید طبیعی موجود در گیاهان مختلف می‌باشد. اکثر مکمل‌ها دارای فرم مصنوعی آن به نام ۵ آلفا هیدروکسی لاکسوژنین و همچنین آلاینده‌های تست نشده میباشند.
اینطور فرض میشود که لاکسوژنین بدون داشتن عوارض جانبی مرتبط با استروئید ها، میتواند باعث تقویت رشد عضلات و چربی سوزی شود. مصرف آن در تحقیقات حیوانی بدون خطر نشان داد، اما هیچ تحقیق بالینی در مورد آن انجام نشده است.
بر اساس تحقیقات محدود انجام شده، لاکسوژن ممکن است باعث بهبود رشد عضلات، عملکرد فیزیکی و ریکاوری عضلات شود. همچنین ممکن است بتواند با سرطان مبارزه کرده و باعث کاهش سطح قند خون شود.
مصرف کنندگان لاکسوژن را به دلیل رشد عضلانی قابل قبول و ایمنی مناسب مورد تقدیر قرار داده اند. برخی نیز در دوز‌های بالاتر به دلیل ایجاد سرسرد شاکی بوده‌اند.