در این مطلب قصد داریم یکی از پر مصرف ترین مکمل های بدن سازی و ورزشی را به شما معرفی کنیم. این مکمل نه تنها در بدن سازی بلکه در بین دیگر رشته ها نیز مورد استفاده قرار می گیرد. و مصرف درست آن باعث رسیدن به نتیجه ایده آل می شود.

در چند تحقیق و آزمایش به عمل آمده در خصوص پروتئین وی معلوم گردید که این پروتئین یک پروتئین مستعد برای کاهش نرخ سرطان، مبارزه با HIV، افزایش قدرت ایمنی بدن، کاهش استرس و پائین آورنده کلسترول، افزایش سطح سرتونین در داخل مغز، ارتقاء عملکرد کبد در گروهی که به نوعی از بیماری هپاتیت رنج می برند، کاهش فشار خون و افزایش عملکرد فیزیکی بدن به عنوان نمونه می توان اشاره کرد.یکی از تأثیرات بارز پروتئین وی علی الظاهر توانائی افزایش Glutathione GSH آن می باشد. نمی توان اهمیت GSH را در عملکرد صحیح سیستم ایمنی بدن نادیده گرفت. GSH به طور قطع مهمترین آنتی اکسیدان محلول در آب می باشد که در بدن یافت می شود.GSH سه پپتایدی است که از آمینواسیدهای ال سیستین، ال گلوتامین و گلیسین تشکیل شده است. از آنجائی که GSH به عنوان یک ماده شناخته شده ضروری بر ایمنی بدن، اکسیدکننده استرس و حفظ سلامتی بدن می باشد کاهش آن مرتبط است با یک لیست بلند از بیماری ها. پروتئین وی جایگاه خاصی در برنامه غذائی افراد دارد. یکی از علائم دیگر کاهش GSH در ورزشکاران بروز سندم تمرین زدگی می باشد. بنابراین این احتمال وجود دارد که استفاده از پروتئین وی در جلوگیری از تمرین زدگی و یا حداقل تخفیف آن بسیار دشوار است.هنگامی که در خصوص پروتئین وی صحبت می کنیم در حقیقت داریم رجوع می کنیم به یک پروتئین پیچیده که تشکیل شده از چندین زیرشاخه پروتئین های (پپتاید) دیگر همچون، بتا، لاکتوگلوبولین، آلفا لاکتوآلبومین، ایمینوگلوبین IgGs، گلیوکوماکروپپتایدز، بووین سرم آلبومین BSA و پپتایدهای فرعی دیگر مثل لاکتوپروکسی دیبس، لی سوزیم و لاکتوفرین.هر یک از این پپتایدهای فرعی که در وی وجود دارند به لحاظ خصوصیات بیولوژیکی در خواص ویژه خود می باشند. اخیراً جداسازی این زیرشاخه ها در مقیاس بزرگ یا غیرممکن بوده و یا برای هر منظور به جزء تحقیقات بسیار هزینه بر است. تکنولوژی فیلترینگ مدرن در دهه گذشته پیشرفت های محسوسی داشته به گونه ای که این امکان را برای شرکت ها فراهم ساخته که بتوانند پپتایدهای فعال بسیار حساس همچون لاکتوفرین و لاکتوپروکسی دیس را از وی جدا سازند.خیلی از این زیرشاخه ها آن هم در مقادیر بسیار ناچیز در شیر گاو طبیعی و آن هم کمتر از یک درصد یافت می شوند. برای مثال: یکی از مهمترین این زیرشاخه ها یعنی لاکتوفرین که گفته می شود در جلوگیری از بسیاری از بیماری ها و همچنین افزایش سیستم ایمنی و سلامتی عمومی بدن نقش دارد. تنها نیم تا یک درصد در پروتئین وی که از شیر گاو گرفته شده را تشکیل می دهد در صورتی که در شیر انسان این مقدار حدود ۱۵ درصد می باشد. در دهه های گذشته پروتئین وی (پودر وی) یک روند دگرگونی را طی کرده و تا به حال چند نسل از آن تولید شده و به بازار مصرف عرضه شده اند.

نسل اول پودرهای پروتئین وی

این نوع محصول اولیه از پودر پروتئین وی حاوی حداقل ۳۰ تا ۴۰ درصد پروتئین و تعداد قابل توجهی لاکتوز، چربی و undenatured (پروتئینی که در اثر حرارت، کلیه ارزش های غذائی خود را از دست نداده است و هنوز حاوی مقادیری از پروتئین می باشد) پروتئین بود. این پودرها بیشتر به صورت پوردهای پروتئین کنسانتره در نظر گرفته می شدند و عمده مصرف شان در صنعت موادغذائی و کیک و شیرینی سازی بود.

نسل دوم پودرهای پروتئین وی

بخش عمده ای از پودرهای پروتئینی وی که امروز به فروش می رسند از این نسل از پودر پروتئین های وی می باشند. فرمول تشکیل دهنده اکثر پودرهای وی نسل دوم مخلوطی از وی کنسانتره wps و وی ایزوله wpi می باشد. در پودرهای وی کنسانتره کنونی حدوداً تشکل ۷۰% تا ۸۰% پروتئین و ۲۰% تا ۳۰% لاکتوز و چربی این پودرهای پروتئین به طور کلی تشکیل شده اند از ۹۰% تا ۹۶% پروتئین های undenatured.

تحقیقات نشان داده است که تنها پروتئین وی در فرم طبیعی آن (به گونه ای دیگر یعنی در شکل اصلی آن) دارای فعالیت بیولوژیکی می باشد. پودر وی که تحت فرآیند قرار گرفته تا چربی و لاکتوز و دیگر عناصر آن خارج شود، بدون از دست دادن فعالیت بیولوژیک آن توسط تولیدکنندگان نیازمند توجهات بسیار خاصی می باشد.

در این فرآیند پروتئین می بایست در درجه حرارت پائین و یا در محیط با سطح اسیدی بسیار کم برای جلوگیری از دست رفتن خاصیت طبیعی پروتئین آن تحت پروسه فوق قرار بگیرد.

حفظ خاصیت undenatured طبیعی پروتئین وی امر ضروری برای قابلیت ضد سرطانی و تحریک سیستم ایمنی آن می باشد اکثر پروتئین های وی نسل دوم جهت تأمین پروتئین مورد نیاز در هر سروینگ (وعده) با پروتئین ایزوله مخلوط می باشند. کمتر از ۹۰ درصد بخش ایزوله پروتئین وی تشکیل شده از لحاظ پروتئین و لاکتوز موجود در آن حداقل بوده و میزان چربی هم در آن تقریباً صفر می باشد. خیلی از این پروتئین ها ایزوله که توسط کمپانی ها عرضه می شوند ایزوله های با یون های تغییر یافته می باشند. این ایزوله به وسیله برداشتن کنسانتره و به جریان انداختن آن (که از آن به عنوان تغییر یون ها نام می برند) برای دست یابی به پروتئین وی با ایزوله های با یون های تغییر یافته می باشد. به نظر یک واکنش شیمیائی ساده و جالب می اید اما این روش معایب جدی در پی دارد. همانطور که پیش تر ذکر شد پودر پروتئین وی یک پروتئین پیچیده می باشد که تشکیل شده از چندین پپتاید زیرشاخه ای که هر کدام دارای ویژگی و خاصیت منحصر به فرد خود در حفظ سلامتی و ایمنی بدن می باشند که بعضی از این زیرشاخه ها در مقادیر بسیار کم یافت می شوند. بنا به طبیعت فرآیند تغییر و تبدیل یون ها کاهش قابل توجهی در بخش اعظمی از ارزش غذائی و خواص سلامتی دهنده اجزاء تشکیل دهنده آن به وجود می آید.

شاید بدین ترتیب بر مقادیر پروتئین تشکیل دهنده افزوده شود ولی در عوض بخش قابل توجهی از زیر شاخه های تشکیل دهنده از دست می روند. همین تغییر و تبدیل یون ها باعث شده است که پروتئین های ایزوله نسل دوم پروتئین های وی به عنوان یک انتخاب ضعیف تلقی شوند.

نسل سوم پودرهای پروتئین وی

با پیشرفت های اخیر در تکنیک ها پروسه کردن مثل میکروفیلتریشن، اولترافیلتریشن، نانوفیلتریشن و… به نظر می رسد دیگر تولیدکنندگان به قابلیتی دست یافته اند که می توانند پودر پروتئین مناسب برای ارتقاء سلامتی و جلوگیری از بیماری را تولید نمایند.

تکنیک میکروفیلتریشن که در دمای پائین صورت می گیرد این اجازه را می دهد که بتوان پودر پروتئین وی تولید کرد که بیش از ۹۰ درصد آن را پروتئین تشکیل داده، و ضمن این که زیرشاخه های مهم آن نیز حفظ شده و درصد چربی و لاکتوز آن حداقل گردیده است و همچنین هیچ تغییری در ساختار طبیعی پروتئین آن به وجود نیامده است.

همان طور که تصور کردید این نوع پروتئین های وی در قیاس با نوع های دیگر آن گران تر می باشند. پودر مکمل پروتئین وی به دلیل بالا بودن ارزش بیولوژیکی BV و همچنین بالا بودن آمینواسیدهای چند شاخه ای BCAA در آن برای مقاصد ورزشی امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته است و به همین خاطر همیشه از آن به عنوان یک مکمل مؤثر در افزایش حجم عضلانی و یا حفظ حجم عضلانی یاد می شود. شاید همین مسئله از دلایل اصلی پرفروش ترین بودن این مکمل در بازار مکمل ها باشد. به هر حال هنوز اطلاعات علمی و مستند شده زیادی در خصوص مزایای پروتئین وی توسط محققین به دست نیامده است. در آخر می توان این طور جمع بندی کرد: پودر پروتئین وی برای مقاصدی همچون حفظ سلامتی و جلوگیری از بیماری اهمیت خاصی یافته است در صورتی که تأثیر آن بر روی افزایش حجم عضلانی و ارتقاء قابلیت فیزیکی بدن هنوز کاملاً به اثبات نرسیده است.

 

پروتئین

یک فرد معمولی روزانه حدود 2-1 گرم پروتئین برای هر یک پوند (حدود 450 گرم) از وزن بدنش نیاز دارد؛ بنابراین یک فرد متوسط با وزن تقریبی 70 کیلوگرم، باید روزانه بین 150 تا 300 گرم پروتئین مصرف کند. پودرهای پروتئینی که با آب یا شیر مخلوط می شوند معمولآ از انواع مناسبی هستند که کیفیت بالایی داراند و شما می توانید از آنها استفاده کنید. اما نکته مهم آن است که چندین نوع پروتئین وجود دارد و باید دید که هریک به چه کاری می آیند، Whey (پروتئین وی مثل پروتئینی که در کشک وجود دارد)، Soy (پروتئین سویا)، Egg (پروتئین تخم مرغ) و Casein (ماده پروتئین شیر) و …

منشاء پروتئین وی:

تقریبا 80% پروتئین شیر، کازئین و 20% دیگر، وی است. شیر تازه، پیش از پاستوریزه شدن، ابتدا توسط متخصصان تضمین کیفیت، آزمایش می شود. سپس، کازئین و چربی شیر برای تولید پنیر جدا می شوند و آنچه باقی می ماند، وی است.

فواید پروتئین وی:

1. افزایش توده ی عضلانی بدن (به راحتی جذب بدن می شود)
2. کاهش وزن بدن بخصوص چربی های بدن
3. افزایش قدرت ایمنی بدن توسط افزایش مقدار گلوتاتیون
4. پیشگیری از سرطان
5. کمک به فعالیت سلول های لنفوسیت t که نقش مهمی در پاسخ ایمنی بدن دارند و در نتیجه کاهش تحلیل بافت های بدن در طی بیماری و افزایش سطح سلامتی و تسریع بهبودی بدن بعد از بیماری.

بهترین زمان مصرف پروتئین وی

اما تحقیقات جدیدی انجام شده که نشان می دهد روشی که مصرف پروتئین را در ساعت بعد از تمرین برنامه ریزی می کنید می تواند تمام تفاوت در چگونگی پیشرفت بدنتان را تعریف کند.در جدیدترین تحقیق که در نسخه جدید ((تغذیه و متابولیسم))منتشر شده است،محققان گروهی از مردان تمرین کننده با وزنه در یک جلسه تمرین پا شرکت دادندو پس از آن به دو گروه تقسیمشان کردند .

۸۰ گرم پروتئین را طی ۱۲ ساعت بعدی در سه روش مختلف مصرف کردند:

۱- هر ۹۰ دقیقه ۸الی ۱۰ گرم

۲-هر ۳ ساعت ۲۰ گرم

۳- هر ۶ ساعت ۴۰ گرم.

محققان معادله پروتئین ،سنتز و تخریب پروتئین را اندازه گیری کردند.در پایان تحقیقات افراد شرکت کننده که ۲۰ گرم وی را هر سه ساعت خوردند در صدر جدول قرار گرفتند و بالانس خالص پروتئین شان فراتر از ۲ گروه دیگر قرار گرفت.و محققان به این نتیجه رسیدند که مصرف ۲۰ گرم پروتئین وی هر ۳ ساعت یک بار در ساعات پس از نمرین در واقع موثر ترین راه برای مصرف پروتئین وی برای ریکاوری و سنتز پروتئین عضلات است.

شاید بتوان از پودر پروتئین وی به عنوان بهترین مکمل برای وعده غذائی بلافاصله پس از تمرین و خیلی بهتر از گوشت و شیر (کی سین) نام برد. می پرسید چرا؟ به دلیل اینکه پروتئین وی خیلی سریع هضم و جذب می شود و توانائی بدن در استفاده بهینه از آمینواسیدهای متمرکز شده در زمان پس از تمرین بسیار بالا می باشد. برای دو چندان شدن کارائی این وعده، آمینواسیدهای شاخه ای BCAA را نیز به پروتئین وی بیفزائید واقعیت اینست که بهترین زمان برای مصرف آمینواسیدهای BCAA در وعده غذائی بعد از تمرین می باشد و نه در طول تمرین.

نگاهی‌ عمیق تر به پروتئین وی و انواع آن

یکی‌ از مواردی که همچنان در دنیای بدن سازی افراد را سردرگم کرده کرده است مقوله پروتئین وی می‌باشد.این پروتئین علی رغم اینکه دارای یک محبوبیت بسیار بالایی می‌باشد اما همچنان بسیاری از افراد نسبت به این مکمل اطلاعات ناقصی دارند و در مورد آن اکثرا دچار سردرگمی میشوند.

اما چرا مردم درباره پروتئین وی اینهمه دچار تناقض میشوند؟ در اینجا باید بیان کنیم که بخشی از آن مربوط به تبلیغات برخی‌ شرکت‌های مکمل سازی می‌باشد که صرفا جهت تبلیغ محصول خود سعی‌ بر مبالغه در مورد آن محصول دارند.بخشی دیگر از آن به واسطه مقالاتی است که توسط برخی‌ افراد ناآگاه منتشر میشود و در آنها مطالبی ذکر میشود که بعضا هیچ منبع علمی‌ برای آن یافت نمی‌شود.همچنین باید ذکر کنیم که پروتئین وی یک پروتئین بسیار پیچیده می‌باشد.

در این مقاله‌ تلاش خواهیم کرد تا تمام موارد مربوط به پروتئین وی را به طور کامل برای شما شرح دهیم تا شما دقیقا بدانید که این پروتئین چه می‌باشد و چه انتظاری باید از آن داشته باشید.

 

وی چیست؟

هنگامی که ما در مورد وی حرف می‌زنیم در واقع روی صحبت ما با یک پروتئین پیچیده می‌باشد که متشکل از انواع پروتئین‌های بسیار کوچک دیگر نظیر بتا لاکتوگلوبولین، آلفا لاکتابومین، ایمونوگلوبولین (IgGs)، گلیکوماکروپپتید، (BSA) و پپتید‌های کوچک نظیر لاکتوپروکسیدس، لیزوزیم و لاکتوفرین می‌باشد.هر کدام از این ذرات کوچک موجود در وی خود دارای خواص بیولوژیکی منحصر به فرد خود میباشند.

تا همین اواخر جداسازی این ذرات کوچک در مقیاس بزرگ امری غیر ممکن یا بسیار هزینه بر بود و به جز مقاصد آزمایشگاهی هیچگونه توجیهی‌ برای جداسازی این ذرات وجود نداشت.اما در دهه گذشته با توجه به پیشرفت بسیار قابل توجه تکنولوژی‌های فیلتراسیون جدید برخی‌ از کمپانی‌ها قادر به جداسازی برخی‌ از پپتید‌های بیواکتیو از وی نظیر لاکتوفرین و لاکتوپروکسیداز شده‌اند.

برخی‌ از این ذرات بسیار کوچک تنها در مقادیر بسیار اندک در شیر گاو یافت میشوند که به طور معمول میزان آن کمتر از یک درصد می‌باشد.برای مثال یکی‌ از این ذرات کوچک بسیار امیدوار کننده در جلوگیری از انواع بیماری ها، تقویت سیستم ایمنی بدن و سلامت عمومی‌ بدن لاکتوفرین می‌باشد که مقدار آن در پروتئین وی حاصل از شیر گاو در حدود ۰.۵% درصد یا کمتر می‌باشد (شیر انسان در حدود ۱۵% متشکل از لاکتوفرین می‌باشد).

در طی‌ دهه‌های گذشته پروتیین وی عرضه شده دارای کیفیت بیشتری شده است و از پروتئین‌های وی کنسانتره با درجه کیفیت پایین به سمت تولید پروتئین وی کنسانتره و ایزوله با درجه کیفیت بالا پیش رفته است.

 

چه چیز پروتئین وی را با ارزش کرده است؟

پروتئین وی امروزه به دلیل کیفیت بسیار بالای آن جز ثابت سبد مکمل‌های مصرفی توسط بدن سازان و دیگر ورزشکاران می‌باشد.همچنین این پروتئین اخیرا به دلیل خواص ضد پیری و افزایش طول عمر توسط طیف وسیع تری از مردم مورد توجه قرار گرفته است.

تعداد زیادی از تحقیقات که روند آن نیز همچنان رو به افزایش می‌باشد نشان میدهند که پروتئین وی قابلیت کاهش نرخ ابتلا به سرطان، مبارزه با ایدز، بهبود سیستم ایمنی بدن، کاهش استرس و سطح کورتیزول، افزایش سطح سروتونین مغز، بهبود فعالیت کبد در افرادی که مبتلا به انواع هپاتیت میباشند، کاهش فشار خون و افزایش عملکرد را دارا می‌باشد.اینها فقط تعدادی از مزایای مربوط به افزایش سلامتی‌ و بهبود عملکرد ورزشی پروتئین وی می‌باشد.

پروتئین وی همچنین به شکل بسیار قابل توجهی‌ دارای ارزش بیولوژیکی بسیار بالایی می‌باشد و همچنین دارای مقادیر قابل توجهی‌ از آمینو اسید‌های شاخه دار (BCAAs) نیز می‌باشد.یکی‌ از تاثیرات عمده مصرف پروتئین وی توانایی آن در افزایش سطح گلوتاتیون (GSH) می‌باشد.اهمیت (GSH) در کارکرد صحیح دستگاه ایمنی بدن بسیار قابل توجه می‌باشد و هیچگونه نمی‌توان آن را نادیده گرفت. (GSH) یکی‌ از مهم‌ ترین آنتی اکسیدان‌های قابل حل در آب موجود در بدن می‌باشد.

غلظت درون سلولی (GSH) به طور مستقیم وابسته به واکنش پذیری لنفوسیت در مقابله با یک چالش دارد که وجود مقادیر کافی‌ (GSH) درون سلولی یکی‌ از راه‌های ایجاد تعادل در عملکرد دستگاه ایمنی بدن می‌باشد.

(GSH) یک تری پپتید متشکل از سه آمینو اسید ال‌ سیستئین، ال‌ گلوتامین و گلیسین می‌باشد.از بین این سه آمینو اسید سیستئین منبع اصلی‌ گروه‌های آزاد سولفیدریل (GSH) می‌باشد و همچنین یک عامل محدود کننده سنتز (GSH) نیز می‌باشد.

از آنجایی که (GSH) نقش بسیار اساسی‌ در افزایش کارایی سیستم ایمنی فرد ایفا می‌کند پروتئین وی میتواند دارای جایگاه ویژه ای‌ در برنامه غذایی هر فردی داشته باشد.کاهش سطح (GSH) همچنین در ارتباط مستقیم با بروز علائم سندرم تمرین زدگی در ورزشکاران می‌باشد پس با مصرف پروتئین وی به خوبی‌ میتوانید از بروز این علائم جلوگیری یا حداقل مقدار آن را کاهش دهید.

 

انواع مختلف پروتئین وی

یکی‌ از مواردی که اکثرا مردم در مورد پروتئین وی دچار سردرگمی میشوند شناخت انواع مختلف آن می‌باشد.کنسانتره، ایزوله، نوع تبادل یونی‌ و دیگر انواع.در این قسمت به توضیح این موارد خواهیم پرداخت.

 

وی کنسانتره

اولین نسل از پروتئین‌های وی تولید شده دارای کمتر از ۳۰-۴۰% پروتئین بود و بخش اعظمی از آن را لاکتوز، چربی‌ و پروتئین‌های دست نخورده تشکیل میداد.آن پروتئین‌ها به عنوان کنسانتره در نظر گرفته شدند و معمولا توسط شرکت‌های تولید مواد غذایی در پخت و پز‌ها و دیگر مصارف استفاده میشد.

نوع جدید پروتئین وی کنسانتره که هم اکنون عرضه میشود دارای حدود ۷۰-۸۰% پروتئین خالص می‌باشد و مقادیر لاکتوز و چربی‌ آن نیز کاهش پیدا کرده است.بسیاری از مردم گمان میکنند که نوع کنسانتره پروتئین وی نسبت به نوع ایزوله آن کاملا در رده پایین تری قرار می‌گیرد.اما این موضوع کاملا غلط می‌باشد.

اگرچه از لحاظ گرم به گرم نوع کنسانتره دارای پروتئین کمتری می‌باشد اما یک مکمل پروتئین وی کنسانتره با درجه کیفیت بالا دارای ترکیبات بسیار جالبی‌ می‌باشد که در نوع ایزوله آن به هیچ وجه یافت نخواهد شد.

یک پروتئین وی کنسانتره مرغوب دارای فاکتور‌های رشد بسیار بیشتری نظیر (IGF-1)، (TGF-1) و (TGF-2) می‌باشد.آنها دارای سطح بالاتری از انواع فسفولیپید‌ها و لیپید‌های بیواکتیو متنوع نظیر (CLA) هستند و همچنین معمولا آنها دارای مقادیر بیشتری از ایمونوگلوبولین و لاکتوفرین میباشند.

اگرچه تحقیقات در مورد اینکه این ترکیبات موجود در نوع کنسانتره آیا میتواند در افزایش عملکرد و عضله‌ سازی کمک کننده باشد ادامه دارد اما چیزی که به طور قطع مشخص می‌باشد این ترکیبات میتوانند باعث بهبود سیستم ایمنی، بهبود سلامت روده و بسیاری دیگر از مزایای دیگر که هم افراد ورزشکار و هم افراد عادی میتوانند از آن بهره کافی‌ را ببرند.

تنها اشکالی‌ که نوع کنسانتره دارد این است که آنها دارای پروتئین کمتری نسبت به نوع ایزوله هستند و همچنین دارای مقادیر بیشتری چربی‌ و لاکتوز نیز هستند.یک نکته مهم این است که شما نباید چون نوع کنسانتره دارای پروتئین کمتری می‌باشد اینگونه فکر کنید که نسبت به نوع ایزوله آن کاملا از مرغوبیت کمتری برخوردار است! یک پروتئین وی کنسانتره مرغوب با توجه به نوع اهداف شما در برخی‌ مواقع میتواند نسبت به پروتئین وی ایزوله ارجحیت داشته باشد.

برای مثال برخی‌ از افراد هستند که نسبت به مصرف لاکتوز حساس هستند یا میزان چربی‌ مصرفی آنها کاملا تحت کنترل می‌باشد و از طرفی‌ برخی‌ از افراد هم هستند که ترجیح میدهند علاوه بر پروتئین از دیگر ترکیبات موجود در نوع کنسانتره بهره کافی‌ را ببرند.

 

وی ایزوله

پروتئین وی ایزوله دارای حدود ۹۰-۹۶% پروتئین خالص می‌باشد.این پروتئین فاقد لاکتوز و چربی‌ و دیگر ترکیبات می‌باشد.البته طی‌ جداسازی این ترکیبات به ارزش بیولوژیکی این پروتئین لطمه ای وارد نمی‌شود و تولید کنندگان کاملا روی این موضوع احاطه دارند.حفظ خواص طبیعی این پروتئین برای خاصیت ضد سرطانی و بهبود سیستم ایمنی بدن بسیار ضروری می‌باشد.

فرایند تولید این پروتئین باید در یک محیط با دمای‌ کم صورت گیرد تا ترکیب آن دچار تغییر نشود و خواص خود را از دست ندهد.پروتئین وی ایزوله دارای بیشتر از ۹۰% پروتئین می‌باشد و مقدار بسیار بسیار اندک لاکتوز و هیچگونه چربی‌ می‌باشد.مزیت یک پروتئین ایزوله مرغوب این است که دارای پروتئین بیشتر و بدون چربی‌ و لاکتوز می‌باشد.

 

نوع تبادل یونی‌

در فرم تبادل یونی‌ پروتئین وی کنسانتره طی‌ فرآیندی به نام تبادل یونی‌ تبدیل به نوع وی ایزوله با فرایند تبادل یونی‌ میشود.همانطور که در ابتدای مقاله‌ نیز توضیح دادیم پروتئین وی یک پروتئین پیچیده متشکل از تعداد زیادی پپتید کوچک می‌باشد که هر کدام از آنها دارای خواص منحصر به فرد خود هستند که میتوانند روی سلامت و بهبود سیستم ایمنی بدن و دیگر موارد بسیار تاثیر گذار باشند.برخی‌ از این پپتید‌های زیر مجموعه پروتئین وی در واقع در مقادیر بسیار کمی‌ یافت میشوند.در حقیقت همین ذرات تشکیل دهنده منحصر به فرد میباشند که پروتئین وی را بسیار خاص کرده است.

بر اساس طبیعت فرایند تبادل یونی‌ طی‌ این فرایند ارزشمند‌ترین و بهترین اجزا تشکیل دهنده پروتئین وی به طور انتخابی از بین خواهند رفت.اگرچه طی‌ این فرایند میزان پروتئین افزایش پیدا می‌کند اما بسیاری از مهم‌ ترین ذرات تشکیل دهنده خود را یا از دست میدهد یا مقادیر آنها به شدت کاهش پیدا خواهد کرد.

همین مساله باعث شده است که پروتئین ایزوله حاصل از فرایند تبادل یونی‌ به یک انتخاب ضعیف به عنوان نسل سوم پروتئین‌های وی در نظر گرفته شود.با این حال بسیاری از شرکت‌های تولید کننده پروتئین وی این نوع را به دلیل میزان پروتئین بالای آن به عنوان پروتئین وی ایزوله به فروش میرسانند.

 

همه چیز در مورد پروتئین وی و انواع آن

پروتئین وی به دلایل مناسبی پایه ثابت رژیم غذایی بسیاری از ورزشکاران می‌باشد زیرا این پروتئین به سرعت هضم و جذب میشود و دارای انواع طعم‌ها می‌باشد که افراد با سلایق مختلف میتوانند آن را بدون مشکل مصرف کنند.قیمت این مکمل نیز بر اساس نوع محصول متفاوت می‌باشد و می‌توان انواع آن را از قیمت‌های بسیار پایین تا انواع گران قیمت یافت.اکنون در این مقاله می‌خواهیم در مورد این پروتئین به شکل شفاف صحبت کنیم تا ابهامات در مورد آن برطرف شود تا شما بتوانید یک انتخاب آگاهانه داشته باشید و بتوانید با قیمت مناسب یک مکمل مناسب و صحیح را انتخاب کنید.

 

اما اصلا پروتئین وی چه می‌باشد و چرا اهمیت دارد؟

وی یک محصول جانبی از فرایند تولید پنیر می‌باشد.وی تقریبا یک مایع شفاف باقیمانده از بسته شدن شیر در فرایند تولید پنیر می‌باشد که قبلا بی‌ ارزش تلقی‌ میشد و معمولا آن را به عنوان مواد زائد دور میریختند.بعدا کشف شد که وی دارای مقادیر بسیار قابل توجهی‌ از پروتئین‌های کامل مورد نیاز برای سنتز پروتئین و افزایش حجم عضلات می‌باشد و در اینجا بود که مکمل‌های پروتئینی متولد شدند.اما چرا پروتئین وی در دنیای بدن سازی و فیتنس دارای اهمیت زیادی می‌باشد؟ آیا واقعا این مکمل ارزش این همه توجه را دارد و کارایی آن اثبات شده است؟

پروتئین وی بین ورزشکاران و بدن سازان بسیار محبوب شده است زیرا دارای طیف وسیعی از آمینو اسید‌ها می‌باشد.مخصوصا دارای مقادیر بالای از آمینو اسید لوسین می‌باشد.لوسین یک آمینو اسید ضروری می‌باشد که در شروع فرایند سنتز پروتئین نقشی‌ حیاتی دارد.مصرف پروتئین وی مخصوصا بعد از تمرین بسیار تاثیر گذار است زیرا سرعت هضم آن بسیار سریع می‌باشد و دارای مقادیر زیادی از لوسین می‌باشد.به عبارت ساده تر هرچه میزان هضم پروتئین سریعتر و میزان لوسین آن بالاتر باشد عضلات بیشتر تحریک به رشد میشوند.به همین دلیل است که تحقیقات ثابت کرده‌اند که پروتئین وی بعد از تمرین از اثر گذاری بسیار بالایی برخوردار است.دلایل خوبی‌ برای فروش مکمل‌های پروتئینی مخصوصا وی وجود دارد اما باید بدانید که همه مکمل‌های پروتئین وی یکسان نیستند.

 

وی کنسانتره، ایزوله و هیدرولیز!

سه فرم از پروتئین وی که به فروش میرسند عبارتند از وی کنسانتره، ایزوله و هیدرولیز.وی کنسانتره دارای کمترین فرآوری و ارزان قیمت‌ ترین نوع وی می‌باشد و همچنین دارای مقداری چربی‌ و لاکتوز می‌باشد.بسته به نوع کیفیت مکمل، وی کنسانتره میتواند بین ۳۵-۸۰% وزن خود دارای پروتئین باشد.اما وی ایزوله فرمی از پروتئین وی می‌باشد که برای حذف چربی‌ و لاکتوز آن فرآوری بیشتری روی آن انجام میشود.وی ایزوله معمولا دارای بیش از ۹۰% وزن خود دارای پروتئین می‌باشد و نسبت به وی کنسانتره دارای قیمت بیشتری میباشند.

اما وی هیدرولیزه فرم از پیش هضم شده پروتئین وی می‌باشد که جذب آن برای بدن بسیار آسان می‌باشد و فاقد هرگونه ماده آلرژیک موجود در محصولات مشتق از شیر می‌باشد.تحقیقات همچنین نشان میدهند که فرایند هیدرولیزه کردن باعث بهبود حلالیت و هضم آن در بدن میشود.وی هیدرولیزه گران‌ترین گزینه‌ در میان این سه فرم می‌باشد.

اما شما کدام را باید بخرید؟ هنگام خرید پروتئین وی باید چند مورد را مد نظر قرار دهید.پروتئین وی ایزوله و هیدرولیزه به دلیل خلوص بالاتر و میزان بیشتر پروتئین در هر اسکوپ برتری بیشتری نسبت به کنسانتره دارند البته اطلاعات کم و ناکافی در مورد برتری این دو نسبت به نوع کنسانتره هنگام ترکیب با رژیم غذایی وجود دارد.با این بیان انتخاب ارزان‌ ترین پروتئین وی که همیشه فرم کنسانتره خواهد بود همیشه ایده خوبی‌ نمی‌باشد.یک مکمل وی کنسانتره با کیفیت دارای حدود ۸۰% پروتئین می‌باشد اما یک وی کنسانتره بی‌ کیفیت میتواند حتی دارای میزان اندک ۳۰% پروتئین نیز در خود باشد.

پس اگر یک مکمل وی کنسانتره بی‌ کیفیت تنها دارای ۳۰% پروتئین باشد پس مابقی آن از چه تشکیل شده است؟ متأسفانه باید گفت که استفاده از مواد بی‌ کیفیت (در این مورد افزودن مالتودکسترین و آرد به مکمل) در صنعت مکمل سازی بسیار زیاد و شگفت انگیز است.یکی‌ دیگر از مزایای بسیار عالی‌ پروتئین وی ایزوله خالص حذف لاکتوز از آن می‌باشد که این یعنی‌ قابلیت هضم آن افزایش یافته و مشکلات گوارشی بسیار کمتری در پی‌ خواهد داشت.

یک قانون کلی‌ در مورد پروتئین وی این است که شما هر مقدار پول بدهید همان میزان کیفیت دریافت می‌کنید.اگر می‌بینید که یک مکمل وی بسیار ارزان قیمت می‌باشد به این دلیل است که از مواد اولیه بسیار نامرغوبی در تولید آن استفاده شده است و باید همینجا به شما بگوئیم که هزینه تولید یک مکمل پروتئین وی با کیفیت به هیچ وجه ارزان قیمت نیست! البته قیمت بالا نیز همیشه نشان دهنده کیفیت بالا نمی‌باشد. کمپانی‌های کم نام و نشان مکمل سازی از برخی‌ ترفند‌ها استفاده میکنند نظیر اینکه ابتدا یک مکمل وی کنسانتره بی‌ کیفیت تولید میکنند و سپس مقدار اندکی‌ پروتئین وی ایزوله و هیدرولیز به آن میفزایند و یک مکمل پروتئینی ترکیبی‌ را در نهایت تولید میکنند و سپس روی این بخش که مکمل دارای پروتئین وی ایزوله و هیدرولیز می‌باشد تبلیغ میکنند تا توجه مصرف کننده جلب شود.

به عنوان یک مصرف کننده برای حفاظت از خود همیشه لیست مواد تشکیل دهنده مکمل و سایز هر وعده و میزان پروتئین موجود در هر وعده را قبل از خرید یک مکمل پروتئینی چک کنید.مخصوصا شما در ابتدا باید نحوه قرار گیری و ترتیب مواد تشکیل دهنده و میزان پروتئین موجود در هر اسکوپ بسته به سایز اسکوپ را بررسی کنید.برای مثال :

* اگر یک مکمل پروتئینی دارای مالتودکسترین یا هر ماده دیگری می‌باشد و در لیست قبل از پروتئین نام آن ذکر شده است یعنی‌ مقدار آن در محصول بیشتر از پروتئین می‌باشد و آن را خریداری نکنید.این یعنی‌ اینکه این محصول دارای مقادیر بیشتر مالتودکسترین، کراتین یا دیگر پر کننده‌ها نسبت به پروتئین می‌باشد.

* اگر یک اسکوپ ۴۰ گرم گنجایش دارد ولی‌ تنها دارای ۲۲ گرم پروتئین در هر اسکوپ می‌باشد آن را خریداری نکنید مگر اینکه بدانید آن ۱۸ گرم دیگر از موادی تشکیل شده است که شما خواهان آنها نیز می‌باشید.برای مثال ویت گینر‌ها دارای مقادیر زیادی کربوهیدرات در هر اسکوپ هستند.

تشخیص یک مکمل وی با کیفیت آسان می‌باشد :

* باید وی کنسانتره، ایزوله و هیدرولیز در ابتدای لیست محتویات ذکر شده باشد.

* اندازه اسکوپ باید نسبتا با میزان واقعی پروتئین موجود در آن مطابقت داشته باشد (این دو هیچ وقت دقیقا با مطابق نمیشوند زیرا حداقل شیرین کننده و طعم دهنده‌ها نیز در کنار پروتئین در هر وعده وجود دارند)

 

فرآوری پروتئین وی

یک روش بسیار رایج برای فرآوری پروتئین وی استفاده از یک ماشین به نام تبادل یونی‌ می‌باشد.وی کنسانتره از این دستگاه عبور کرده تا وی ایزوله تشکیل شود و معمولا این موضوع طوری تبلیغ میشود که انگار این عمل بسیار خوب یا بسیار خاص می‌باشد.اگرچه این فرایند شاید شیک به نظر برسد اما در واقع دارای مشکلات زیادی می‌باشد.پروتئین وی یک مولکول پیچیده می‌باشد که از بسیاری از مولکول‌های کوچکتر به نام زیرمجموعه‌ها نظیر بتا لاکتوگلوبین، ایمونو گلوبولین، لاکتوفرین، لاکتوپرکسیداز، لیزوزیم و دیگر موارد می‌باشد.هر کدام از این زیر مجموعه‌ها دارای خواص منحصر به فرد خود بوده و کارکرد‌های گوناگونی در بدن دارند.

فرایند تبادل یونی‌ به شکل گزینشی بسیاری از این زیر مجموعه‌ها را حذف می‌کند که این امر میزان ارزش سلامتی‌ پروتئین را کاهش میدهد.این موضوع با نام تغییر ماهیت پروتئین شناخته میشود.یک روش برتر (البته گران تر) برای فرآوری پروتئین وی استفاده از تکنولوژی به نام فیلتراسیون سرد یا میکرو فیلتراسیون برای تولید پودر‌های پروتئینی می‌باشد و در این حالت ماهیت اصلی‌ پروتئین نیز حفظ خواهد شد.

 

چگونه از پروتئین وی استفاده کنیم

میزان نسبت بندی ایده‌ال برای دریافت پروتئین از مواد غذایی طبیعی و مکمل هنوز هم در مجامع علمی‌ دارای ابهام می‌باشد اما شواهد قابل قبول زیادی وجود دارد که به شکل کلی‌ توصیه میکنند که باید حداقل ۵۰% پروتئین مورد نیاز روزانه باید از طریق مواد غذایی طبیعی و کامل تامین شود.به یاد داشته باشید که مکمل‌های پروتئینی تنها باید یک مکمل باشند و نمیتوانند منبع اصلی‌ تامین پروتئین روزانه شما باشند.

اکنون میدانید که پروتئین وی به شکل مخصوص یک منبع پروتئینی بسیار خوب برای بعد از تمرین می‌باشد.اما چه مقدار باید بعد از تمرین مصرف کرد؟ بر اساس یک تحقیق مصرف ۲۰ گرم پروتئین وی بعد از تمرین میتواند باعث ایجاد سنتز پروتئین به میزان حداکثری در عضلات شود.این یعنی‌ مصرف بیشتر از ۲۰ گرم پروتئین بعد از تمرین نمی‌تواند باعث افزایش بیشتر رشد عضلات شود.اگرچه این موضوع بسیار منطقی‌ و ساده به نظر می‌رسد اما این امر در مورد همه به شکل یکسان صدق نمیکند.متابولیسم پروتئین و میزان مورد نیاز ما به آن توسط چندین مورد تحت تاثیر قرار می‌گیرد :

* میزان عضلات موجود در بدن : هرچه شما عضلانی تر باشید بدن برای حفظ این عضلات خالص نیاز به پروتئین بیشتری دارد.

* میزان فعالیت فیزیکی‌ : هرچه بیشتر ورزش کنید بدن نیازمند پروتئین بیشتری می‌باشد.

* میزان سن : هرچه سن شما بیشتر میشود بدن برای حفظ حجم عضلات نیازمند پروتئین بیشتر می‌باشد.برای مثال تحقیقات نشان داده است که افراد مسن تر برای تحریک حداکثری فرایند سنتز پروتئین بعد از تمرین نیازمند ۳۵-۴۰ گرم پروتئین به جای ۲۰ گرم هستند.

* وضعیت هورمون‌های بدن : هورمون‌های آنابولیک نظیر تستوسترون، هورمون رشد و فاکتور رشد شبه انسولین ۱ باعث تحریک سنتز پروتئین در عضلات میشوند.اگر بدن شما این هورمون‌ها را در سطوح بالا داشته باشد میتواند از مقادیر بیشتر پروتئین استفاده بیشتر و بهتری را بکند.اما از طرف دیگر افزایش سطح کورتیزول باعث کاهش سنتز پروتئین میشود و در این حالت فرایند تبدیل آمینو اسید‌ها به گلوکز سریعتر خواهد شد و در نهایت برای تولید و ترمیم بافت‌های عضلانی آمینو اسید کافی‌ در اختیار بدن نخواهد بود.میزان سطح کورتیزول در برخی‌ از افراد به شدت بالا می‌باشد که این امر متابولیسم پروتئین را مختل می‌کند.بنابراین اگرچه ۲۰ گرم پروتئین ممکن است تحت شرایط خاصی‌ باعث ایجاد حداکثری سنتز پروتئین شود اما این امر در مورد همه درست نمی‌باشد.پروتئین وی همچنین میتواند برای قبل از تمرین نیز کارامد باشد زیرا تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف پروتئین ۳۰ دقیقه قبل از تمرین میتواند باعث کاهش آسیب به ماهیچه‌ها و گرفتگی آنها شود.

 

بهترین پروتئین وی برای شما

اگر محصولات لبنی معده شما را اذیت میکنند یا باعث ایجاد هرگونه علائم سو هاضمه میشوند توصیه می‌کنیم که از پروتئین وی ۱۰۰% ایزوله استفاده کنید.بهتر است مکملی که تهیه می‌کنید دارای شیرین کننده‌های طبیعی باشد و تا حد ممکن از افزودنی‌های شیمیایی در آن استفاده نشده باشد.