اریتروپوئیتین یک گلیکوپروتیین میباشد که در کلیهها تولید میشود و به طور رایج با نام مخفف (EPO) شناخته میشود. (EPO) وظیفه تولید گولبولهای قرمز را بر عهده دارد. گلبولهای قرمز نیز وظیفه حمل اکسیژن در جریان خون را بر عهده دارند. اگرچه بدن انسان به شکل طبیعی میتواند (EPO) را تولید کند، اما به لطف تکنولوژی دی ان ای نوترکییب ما اکنون نوع مصنوعی (EPO) به نام اپوتیین آلفا را در اختیار داریم. از لحاظ دارویی، این فرم از (EPO) اغلب برای درمان کم خونی مورد استفاده قرار میگیرد. زمانی از آنادرول ۵۰ و اکسی متولون به شکل رایج برای درمان کم خونی استفاده میشد اما اپوتیین آلفا ثابت کرده است که گزینه ای بسیار ایمن تر میباشد. اولین محموله (EPO) مصنوعی در بازار آمریکا در سال ۱۹۸۴ توسط یک شرکت بیوتکنولوژی به نام آمگن عرضه شد.
عرضه (EPO) مصنوعی از بسیاری از جهات یک پیشرفت چشمگیر در جامعه پزشکی محسوب میشد. قبل از آن، تنها راه برای افزایش تعداد گولبولهای قرمز عمدتا مصرف استروییدهای آنابولیک یا تزریق خون بود. از آنجایی که در رشتههای ورزشی تست دوپینگ استروییدهای آنابولیک گرفته میشود، پس تنها راه دریافت (EPO) مصنوعی تزریق خون بود. با ذخیره خون خود، شما میتوانید آن را در زمانهای تنظیم شده به خود تزریق کنید که دلیل انجام این کار افزایش تعداد گلبولهای قرمز خون میباشد. با انجام این کار، از آنجایی که گلبولهای قرمز میتوانند اکسیژن را حمل کنند، این امر باعث افزایش استقامت عضلانی و قلبی عروقی، افزایش سطح انرژی و حتی افزایش سنتز پروتئین میشود.
به این فرایند عموما با نام دوپینگ خونی اشاره میشود که با انجام آن توسط یک دوچرخه سوار به نام فلوید لندیس در سال ۲۰۱۰ توجهات زیادی به آن جلب شد. اما به هر حال، به لطف وجود ترکیبات (EPO) مصنوعی نظیر اپوتیین آلفا، میتوان سطح (EPO) را بدون تزریق خون و بدون مصرف استروییدهای آنابولیک افزایش داد.
البته لندیس تنها ورزشکاری نمیباشد که سطح (EPO) خود را افزایش داده است. چه از طریق تزریق خون و چه مصرف (EPO) مصنوعی، دوپینگ خونی در بسیاری از رشتههای ورزشی نظیر بوکس، دو استقامت، دوچرخه سواری و ورزش سه گانه و همچنین هر ورزشی که لازمه اصلی آن استقامت میباشد دیده شده است. در دهه ۹۰ میلادی، افزایش سطح (EPO) یک امر رایج در بسیاری از ورزشها محسوب میشد، حتی این کار جزیی از رشته اسب دوانی نیز شده بود. اما در سال ۲۰۰۰ با توجه به کشف یک روش برای شناسایی دوپینگ خونی استفاده از آن سخت تر شد. با یک آزمایش ادرار ساده میتوان به راحتی به وجود (EPO) مصنوعی در بدن پی برد.
اگرچه (EPO) برای ورزشکاران به شدت مفید میباشد و یک هورمون مصنوعی تحسین برانگیز در زمینه درمانی محسوب میشود، اما (EPO) بدون عوارض جانبی نیز نمیباشد. در واقع عوارض جانبی (EPO) میتواند بسیار بدتر از مصرف استروییدهای آنابولیک باشد به صورتی که احتمال مرگ نیز وجود دارد. البته با مدیریت پزشکی مناسب چنین اتفاقی به ندرت روی خواهد داد، اما سطح بالای (EPO) میتواند مشکل ساز باشد. سطح بالای آن میتواند باعث افزایش نامعقول سطح هموگلوبین شود که در نتیجه میتواند منجر به سکته یا حملات قلبی شود.
برخی فرمهای (EPO) مصنوعی دارای آلبومین نیز هستند که اساسا خون انسان تصفیه شده میباشد. همیشه احتمال انتقال بیماری ویروسی از طرف فرد اهدا کننده خون وجود دارد، اما به هر حال با توجه به بررسیهای بسیار سختگیرانه بروز چنین امری به شدت نادر میباشد.
هنگام مصرف صحیح و تحت مراقبتهای دقیق، احتمال مرگ به شدت اندک است اما مصرف (EPO) به هر حال دارای برخی عوارض جانبی احتمالی نیز میباشد. در ابتدای شروع مصرف برخی افراد ممکن است علائمی نظیر گیجی، علائم شبه آنفولانزا، سردرد، درد عضلانی و خستگی را تجربه کنند. در بیشتر موارد هنگامی که بدن به دریافت آن عادت کند این عوارض جانبی نیز باید از بین بروند. از دیگر عوارض جانبی مصرف (EPO) مصنوعی میتوان به حالت تعوع، استفراغ، اسهال، افزایش فشار خون، جوش و در برخی موارد هایپرکالمیا اشاره کرد. هایپرکالمیا به افزایش بیش از حد سطح پتاسیم در خون گفته میشود. نتیجه این امر میتواند ضعف و تپش قلب باشد. برخی افراد ممکن است در محل تزریق احساس تحریک پذیری داشته باشند.
درمان با (EPO) مصنوعی میتواند از طریق تزریق داخل وریدی یا زیر پوستی انجام شود. از طریق تزریق داخل وریدی سطح (EPO) تقریبا در ۱۵ دقیقه به حالت پیک خود خواهد رسید در حالی که در تزریق زیر پوستی این زمان تا ۲۴ ساعت هم ممکن است برسد، گاهی اوقات کمتر. رسیدن به سطح پیک (EPO) از طریق تزریق زیر پوستی در افراد مختلف متفاوت است و پیش بینی آن کار سختی میباشد.
در مورد میزان دوز کلی، این امر میتواند کمی سردرگم کننده باشد. از اپوتیین آلفا به شکل نرمال در دوزهای ۵۰-۱۰۰ واحدی به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن در زمینه درمانی استفاده میشود. چنین دوزی معمولا سه بار در هفته تجویز میشود و بر اساس سطح هماتوکریت در آینده تنظیم خواهد شد. برای ورزشکاران استقامتی، در ابتدا دوزها بسیار اندک میباشند. برای مشاهده نتایج بسیار قابل توجه نیازی به دوزهای بالا نیست. برای بسیاری ۱۰ واحد به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن یک نقطه شروع بسیار خوب میباشد، حتی گاهی ۵ واحد نیز کافی میباشد. جدایی از میزان دوز ها، سه بار تزریق در هفته به مدت دو هفته کافی میباشد. همین میزان نتایج مناسب را حاصل خواهد کرد و باعث خواهد شد که تعداد گلبولهای قرمز به مدت ۳ ماه یا احتمالا بیشتر افزایش یابند.
(EPO) چیزی نیست که شما در بازار سیاه بتوانید آن را با قاعده و نظم خاصی خریداری کنید. هنگام خرید بدون نسخه و از بازار سیاه چیزی که به شما عرضه میشود در صورت تقلبی بودن ممکن است دارای عوارض جانبی بسیار شدیدی باشد. از میان تمام داروهای بهبود دهنده عملکرد، آنهایی که دارای بازار فروش محدودی هستند، این احتمال بسیار زیاد است که محصولات آن دسته تقلبی باشند. همین امر باعث شده است تا دستیابی به (EPO) با کیفیت بسیار سخت باشد. به علاوه، (EPO) به هیچ وجه یک داروی افزایش عملکرد ارزان قیمت نمیباشد. اگر به اندازه کافی در مورد فروشندههای این دارو تحقیقات انجام ندهید، ممکن است آخر کار پول بسیار زیادی را صرف هیچ کنید.