کمبود استروژن در زنان چه تاثیری روی عملکرد آنان دارد؟! از دیدگاه رایج، استروژن دقیقا یک هورمون آنابولیک نمیباشد، اما تحقیقات اخیر نشان میدهند که این هورمون در زنان میتواند تاثیر بسیار قابل توجهی روی حجم عضلات، قدرت و ریکاوری داشته باشد.
دقیقا به همین دلیل است که سطح نامناسب استروژن میتواند یکی از دلایل اصلی تجزیه عضلات و ضعف در زنان باشد که این امر نیز منجر به اختلال در عملکرد آنها در باشگاه میشود.
اما استروژن چگونه روی حجم عضلات تاثیر میگذارد؟ چه کسی در معرض خطر کمبود سطح استروژن قرار دارد؟ آیا یک راه حل کارامد در این زمینه وجود دارد؟ به خواندن ادامه دهید تا در مورد جزئیات بیشتر بدانید.
[lwptoc]
دلایل احتمالی کمبود استروژن
رایج ترین عوامل کمبود سطح استروژن عبارتند از:
_پیش یائسگی و یائسگی
_استرس شدید یا حاد
_نارسایی تخمدان
_بی اشتهایی عصبی
_بیماری کلیوی حاد
به یاد داشته باشید که دوره پیش یائسگی به طور متوسط از ۴۷.۵ سالگی شروع میشود و خود یائسگی بین ۵۰ تا ۵۲ سالگی در اکثر زنان شروع میشود.
اما، حدود ۱% از زنان زیر ۴۰ سال نیز تجربه پدیده ای به نام یائسگی زودرس را دارند. در این مورد، درمان با استروژن یا فیتواستروژنها به شدت پیشنهاد میشود، زیرا کمبود سطح استروژن در سنین جوانی میتواند به شکل قابل توجهی باعث افزایش احتمال بروز بیماری‌های مختلفی شود، و حتی احتمال مرگ زودرس نیز افزایش میابد.
مزایای استروژن در عملکرد فیزیکی زنان
۱ ) حفاظت از عضلات و بهبود ریکاوری
یکی از مهم‌ترین مزیت‌های استروژن روی ماهیچه‌های اسکلتی این است که این هورمون به شدت برای ریکاوری مفید می‌باشد. بر اساس تحقیقات، استروژن دارای مزایای زیر می‌باشد :
کاهش آسیب عضلانی مرتبط با ورزش
کاهش سطح التهاب عضلات پس از ورزش
تسریع سرعت ترمیم آسیب دیدگی‌های بسیار کوچک و بهبود ریکاوری
بهبود رشد مجدد ماهیچه‌های تحلیل رفته
به احتمال زیاد، استروژن این کارها را از طریق با ثبات کردن غشای سلول‌های ماهیچه ای و عمل به عنوان آنتی اکسیدان انجام میدهد. در نتیجه در این حالت، بافت ماهیچه ای از آسیب کمتری رنج خواهد برد و بنابراین میتواند پس از ورزش ریکاوری سریع تری داشته باشد.
۲ ) حمایت از رشد عضلات
اساسا، هیچ کدام از استروژنهای تولید شده در بدن، هورمونی آنابولیک نیستند. زیرا آنها به طور مستقیم باعث تقویت رشد عضلات نمیشوند (آنابولیسم).
اما به هر حال، تحقیقات اخیر نشان میدهند که هورمون درمانی جایگزین (HRT) در زنانی که در دوره پسا یائسگی به سر میبرند، میتواند باعث افزایش قدرت سیگنال دهی (IGF-1) شود، که یک هورمون بسیار آنابولیک می‌باشد.
به همین دلیل است که استروژن درمانی یا فیتواستروژن‌های طبیعی (جایگزینی ایمن تر) میتوانند در کمک به جلوگیری از تجزیه عضلات در زنان دارای کمبود استروژن، کارامد باشد.
۳ ) افزایش قدرت عضلات
اگرچه استروژن به خودی خود دارای قدرت آنابولیک چندانی نمیباشد، اما تحقیقات تائید کرده‌اند که ممکن است آنها باعث بهبود قدرت ماهیچه‌ها شوند.
اساسا، استروژن به تقویت قدرت پیوند بین فیبر‌های ماهیچه ای (آکتین و میوزین) کمک می‌کند. بنابراین هرچه این پیوند قوی تر باشد، نیروی تولید شده توسط عضلات هنگام انقباض نیز بیشتر میشود!
همچنین، استروژن از طریق مبارزه با التهابات موضعی (از جمله کوفتگی عضلات پس از ورزش) و بهبود ریکاوری ماهیچه‌های آسیب دیده، میتواند به افزایش قدرت عضلات کمک کند.
میوزینها خانواده‌ای از موتورپروتئین‌ها هستند که با رشته‌های اکتین درپیوسته هستند و با بکاربردن ای تی پی بر روی اکتین حرکت می‌کند. خانواده میوزینها دربرگیرنده می‌وزین‌های گوناگونی هستند که هر یک کارکرد ویژه‌ای دارند و در یاخته‌های ویژه‌ای بیان میشوند. برای نمونه، میوزین ۲، می‌وزینی است که در ماهیچه‌ها بیان میشود و برای فرایند حرکت ماهیچه‌ها نیاز است. میوزین ۱، می‌وزینی است که در سلول‌های گوناگون برای حرکت ویزیکول‌ها نیاز است. برخی از میوزینها تک واحدی هستند و برخی دیگر از میوزینها دو یا چند زیرواحدی هستند و از زنجیره‌های سبک و سنگین درست شده‌اند. هرکدام از آنها میتوانند با چسبیدن به رشته های اکتین با حرکت پارویی شکل، ماهیچه را منقبض می کنند.
نحوه جبران کمبود سطح استروژن
در برخی موارد، کمبود سطح استروژن را می‌توان با ریشه یابی علت ایجاد آن به حالت نرمال خود بازگرداند. برای مثال، استراحت کافی به منظور مقابله با استرس حاد احتمالا میتواند باعث بهبود بالانس استروژن در بدن شود.
اما به هر حال، در اکثریت موارد، تنها راه واقعی حل مشکل کمبود سطح استروژن، مصرف هورمون می‌باشد، چه فرم مصنوعی و چه طبیعی (فیتواستروژن ها).
فیتواستروژنها گروهی از مواد شیمیایی گیاهی (فیتوکمیکالها) هستند که به‌طور طبیعی در گیاهان تولید شده و دارای نقش‌های زیست شناختی از قبیل تشکیل بخشی از سیستم دفاعی گیاه و حفاظت از گیاه در مقابل تنش‌ها می‌باشند. فیتو استروژن واژه‌ای عمومی است که به هر ترکیب یا متابولیت گیاهی که در مهره داران پاسخهای زیستی ایجاد نموده و با اتصال به گیرنده‌های استروژن ، عملکرد استروژنهای درونزاد را تقلید یا تعدیل می‌کند اطلاق میشود.
به منظور شفاف سازی تاثیر این روش، دانشمندان اثر هورمون درمانی جایگزین (HRT) را در ۱۵ جفت دوقلوی همسان که بین ۵۴ تا ۶۲ سال سن داشتند، مورد بررسی قرار دادند. در هر جفت، یکی از زنان دریافت کننده هورمون بود، در حالی که قل دیگر هیچ هورمونی دریافت نمیکرد.
بعد از حدودا ۷ سال از گذشت این تحقیق، تفاوت بسیار قابل توجه بود!
استفاده کننده از (HRT) به طور متوسط دارای ویژگی‌های زیر بود:
_۷% سرعت پیاده روی بیشتر
_۱۶% قدرت عضلانی بیشتر
_عضله بیشتر در مجموع
_چربی کمتر
دیگر تحقیقات مشابه انجام شده روی تاثیر (HRT) در عملکرد فیزیکی زنان موارد زیر را گزارش داده اند :
_افزایش سایز عضلات
_افزایش ارتفاع پرش عمودی
_افزایش سرعت دوندگی
این نتایج در مقایسه با گروهی از زنان به دست آمده اند که یا هورمون به آنها داده نشده بود یا مصرف کننده دارونما بودند.
با این حال، هورمون درمانی جایگزین نیازمند نسخه پزشک می‌باشد، باید در همه اوقات به شکل کنترل شده مصرف شود و حتی دارای چندین عارضه جانبی نیز می‌باشد که لازم است ذکر شوند از جمله افزایش احتمال بروز سرطان سینه. اما در مورد گزینه‌های طبیعی چطور؟
منابع طبیعی استروژن
فیتواستروژنها ترکیباتی گیاهی هستند که اثر استروژن در بدن انسان را تقلید میکنند. آنها کاملا طبیعی هستند و گزینه ای بسیار ایمن تر نسبت به (HRT) در اکثر موارد محسوب میشوند و به همین دلیل است که اکثر زنان برای کاهش علائم یائسگی خود ابتدا سعی میکنند که این گزینه را امتحان کنند. اکنون، اینطور به نظر می‌رسد که استفاده از فیتواستروژنها به منظور حمایت از عملکرد فیزیکی زنانی که به ۴۰ سالگی نزدیک میشوند نیز ایده ای بسیار عالی می‌باشد!
در زیر چند نمونه از بهترین منابع غذایی حاوی فیتواستروژن‌های سلامت را مشاهده می‌کنید :
_سویا
_تخم کتان
_کنجد
_میوه‌های خشک
_انواع توت (توت فرنگی، کرنبری، تمشک)
_انگور قرمز
_جعفری
یک گزینه دیگر استفاده از محصولات فیتواستروژنی موضعی نظیر سرم و کرم می‌باشد. در این موارد، بخش کوچکی از فیتواستروژنها جذب جریان خون شده و به شکل سیستماتیک عمل می‌کند، اما بخش اعظمی از آنها به شکل موضعی تنها در پوست و ماهیچه‌ها عمل میکنند.
برای مثال، گیاهی تایلندی به نام (Pueraria Mirifica) یکی از غنی‌ترین منابع طبیعی فیتواستروژنها می‌باشد و بالغ بر ۱۷ ترکیب فعال در خود دارد. اگر از ماسک پوست گیاه (Pueraria Mirifica) استفاده کنید، نه تنها آب رسانی و کشسانی پوست شما بهبود پیدا می‌کند، بلکه دوز مناسبی از استروژنهای طبیعی نیز به عضلات خواهد رسید که میتواند از ریکاوری و افزایش قدرت آنها حمایت کند.
هنگام اعمال روی سینه، کرم‌های موضعی سینه حاوی (Pueraria Mirifica) حتی میتوانند تا حدودی باعث افزایش سایز سینه و سفتی آنها شوند، مزیتی که (HRT) نمی‌تواند ارائه دهد.
کمبود استروژن در زنان : نتیجه گیری
در مورد تاثیر سطح استروژن روی قدرت، حجم عضلات و ریکاوری پس از ورزش در زنان کم توجهی و غفلت زیادی صورت گرفته است، مخصوصا زنانی که به ۴۰ سالگی خود نزدیک میشوند. اگر مشکوک به کمبود سطح استروژن هستید، عقلانی است که آزمایش‌های مربوطه را انجام دهید و با یک پزشک گفتگو کنید.
اگر تست شما مثبت بود و مشخص شد که دارای کمبود استروژن میباشید، عجولانه عمل نکنید و به دنبال خرید هر مقدار ممکن استروژن نباشید. زیرا اگرچه استروژن برای ماهیچه‌ها و استخوان‌ها مفید می‌باشد، اما در دوز‌های بالا به طریقی برای تاندون‌ها و لیگامنت‌ها مضر بوده و باعث کاهش سفتی آنها میشود.
به عبارت دیگر، شما تنها نیاز دارید که سطح استروژن را به حد نرمال خود برسانید، نه خیلی زیاد، نه خیلی کم.
به منظور بازگرداندن سطح استروژن به حد مطلوب، با افزودن منابع طبیعی فیتواستروژنها به رژیم غذایی خود شروع کنید. سپس، استفاده از محصولات موضعی حاوی فیتواستروژنها را به منظور بهبود موضعی ریکاوری عضلات امتحان کنید. برای این منظور اگرچه میتوانید از هر منبع فیتواستروژنی استفاده کنید، اما (Pueraria Mirifica) احتمالا بهترین گزینه ممکن می‌باشد.