همه چیز در مورد تستوسترون و راه‌های طبیعی افزایش سطح آن

افزایش طبیعی سطح تستوسترون : تستوسترون یک هورمون استروییدی میشد که جز گروه آندروژن و می‌توان آن را در پستانداران و دیگر مهره داران یافت کرد. این هورمون عمدتا در جنس نر در بیضه‌ها و در جنس ماده در تخمدان‌ها ساخته میشود. همچنین غدد فوق کلیوی نیز میتوانند در مقادیر اندک تستوسترون تولید کنند. تستوسترون همچنین یک هورمون جنسی‌ اساسی‌ در مردان می‌باشد و جزئی از استرویید‌های آنابولیک می‌باشد. این هورمون در گسترش بافت‌های تولید مثلی مردانه نظیر بیضه‌ها و پروستات نقش مهمی‌ دارد. این هورمون همچنین در بروز صفات جنسی‌ ثانویه نظیر افزایش رشد عضلات، رشد موی صورت و افزایش تراکم استخوان‌ها نقش حیاتی دارد. همچنین سطح کافی‌ این هورمون در حفظ سلامتی‌ و حالات خلقی‌ مناسب بسیار مهم است و در جلوگیری از پوکی استخوان نیز میتواند بسیار کمک کننده باشد.

در انسان‌های بالغ، میزان غلظت تستوسترون در پلاسمای مردان حدود ۸ برابر بیشتر از میزان غلظت آن در پلاسمای زنان می‌باشد. اما میزان مصرف متابولیکی تستوسترون در مردان حدود ۲۰ برابر بیشتر در مقایسه با زنان می‌باشد. کمبود تولید تستوسترون در بدن میتواند منجر به ایجاد بیماری ای به نام هیپوگونادیسم شود.این بیماری ممکن است از طریق ایجاد مشکل در غده هیپوفیز که مسول کنترل عملکرد بیضه‌ها در بدن مردان می‌باشد ایجاد شود. به منظور حل این مشکل، به مردان توصیه میشود که از درمان جایگزینی تستوسترون استفاده کنند.

 

تستوسترون در بدن

تولید تستوسترون در بدن مردان در دوره بلوغ شروع میشود. در این دوره غده هیپوفیز که در مغز جای دارد شروع کننده تولید (FSH) می‌باشد. این هورمون نیز وظیفه تولید (LH) و اسپرم در مردان را دارا است. (LH) میتواند در تحریک بیضه‌های مردان کمک کند که نتیجه آن تولید تستوسترون می‌باشد. در پاسخ به (LH)، این سلول‌های لیدیگ هستند که وظیفه تولید تستوسترون را بر عهده دارند. تحقیقات نشان داده است که سلول‌های لیدیگ نزدیک به ۹۵% تولید تستوسترون در مردان را انجام میدهند.

در طول دوره بلوغ، تولید تستوسترون به شکل بسیار زیادی (حدود ۱۸ برابر) افزایش میابد، اما بعد از پایان دوره بلوغ، سلول‌های لیدیگ به تولید روزانه تستوسترون تا ۶ میلی‌ گرم ادامه میدهند. کاهش تولید تستوسترون میتواند به دلیل واکنش بدن به چاقی یا دیگر مشکلات سلامتی‌ باشد. مردان بالای ۴۰ سال به طور متوسط هر ساله شاهد کاهش تولید تستوسترون بدن خود به میزان ۱% خواهند بود.

تمام تستوسترونی که تولید میشود به شکل کامل توسط بدن مصرف نمی‌شود. بخشی از آن توسط کبد غیر فعال شده و توسط کلیه‌ها از بدن خارج میشود. تنها بخش کوچکی از تستوسترون (حدود ۴%) در جریان خون مردان باقی‌ میماند که سپس به تستوسترون فعال تبدیل شده و پس از آن یا به مولکول‌های در جریان خون متصل میشود و یا توسط سلول‌ها مصرف میشود. (SHBG) یک مولکول حمل کننده پروتئین می‌باشد که میتواند با اتصال به دیگر مولکول‌ها آنها را به دیگر نقاط بدن منتقل کند. ۴۴% از تستوسترون تولیدی بدن به شکل تنگاتنگی در اتصال با این مولکول هستند. هنگامی که تستوسترون به (SHBG) متصل شود، دیگر نمی‌تواند از آن جدا شود که همین امر استفاده از آن توسط بدن را غیر ممکن می‌کند. به این نوع تستوسترون از لحاظ بیولوژیکی تستوسترون غیر فعال گفته میشود.

حدود ۵۴% تستوسترون باقیمانده در جریان خون مردان حضور دارند و به شکل بسیار ضعیفی با یک حمل کننده پروتئین دیگر به نام آلبومین در اتصال هستند. از آنجایی که اتصال تستوسترون با آلبومین به سختی (SHBG) نمیباشد، پس ممکن است تستوسترون بتواند خود را از این پروتئین جدا کند. این هورمون میتواند به هر مولکول دیگری در بدن متصل شود. این تستوسترون‌ها از لحاظ بیولوژیکی در دسترس هستند، به این معنی‌ که میتوانند تنها توسط سلول‌ها در بدن مردان استفاده شوند. باقیمانده تستوسترون تولیدی در بدن با نام تستوسترون‌های آزاد شناخته میشود که به راحتی‌ با هیچ مولکول دیگر پیوند برقرار نمیکنند. برخی‌ شرایط خطرناک نظیر دیابت و افزایش سن در مردان، مسول ایجاد تغییراتی‌ در سطح تستوسترون‌های آزاد، آلبومین و (SHBG) در جریان خون هستند.

تستوسترون در زنان توسط سلول‌های بینابینی در تخمدان‌ها تولید میشوند و نزدیک به ۵۰% آن در گردش در جریان خون می‌باشد. نصف دیگر تولید تستوسترون توسط غدد فوق کلیوی و دیگر بافت‌های بدن انجام میشود. (LH) با ارسال سیگنال به بدن باعث تحریک تولید تستوسترون در تخمدان زنان میشود. تولید تستوسترون در زنان نسبت به مردان بسیار کمتر می‌باشد اما این موضوع به این معنی‌ نیست که این هورمون برای زنان از اهمیت کمی‌ برخوردار است. هنگامی که مولکول‌های تستوسترون طی‌ فرایندی به نام بیوسنتز در بدن تجزیه میشوند، تشکیل یک محصول جانبی به نام استرادیول را میدهند. این محصول جانبی که یک هورمون از گروه استروژن می‌باشد وظیفه تنظیم عملکرد باروری بدن را بر عهده دارد نظیر تخمک گذاری. این موضوع برای اطمینان از سلامتی‌ و حالات خلقی‌ مناسب در زنان بسیار مهم است.

لازم به ذکر است که همه تستوسترون تولید شده در بدن زنان به استروژن تبدیل نخواهد شد. مقداری از تستوسترون در جریان خون باقی‌ میماند و یا به (SHBG) یا آلبومین متصل میشوند. همچنین این احتمال وجود دارد که تستوسترون تولیدی به شکل آزادانه در جریان خون گردش کند. در مردان، تستوسترون متصل شده به (SHBG) توسط سلول‌های بدن استفاده نمی‌شود اما تستوسترون‌های متصل به آلبومین در دسترس بدن هستند. این تستوسترون‌های در دسترس همراه با گیرنده‌های آندروژن آنها مورد مصرف قرار میگیرند. جایگاه‌های گیرنده‌های آندروژن مکان هایی هستند که در آن هورمون‌ها توسط گروه‌های آندروژن تحویل داده میشوند که عمدتا تستوسترون می‌باشد. در زنان، جایگاه‌های گیرنده‌های آندروژن در بافت پوست، غدد چربی‌ پوست و فولیکول‌های مو قرار دارند.

سطح تستوسترون در مراحل تولد دختران بسیار پایین می‌باشد اما تولید آن در دوره بلوغ به دو برابر می‌رسد. بعد از بلوغ و شروع دوره‌های قاعدگی منظم، سطح تستوسترون در این دوره‌ها به شکل پراکنده دچار نوسان میشود. نیمه اول دوره قاعدگی همراه با افزایش سطح تستوسترون می‌باشد که با نام فاز فولیکولی نیز شناخته میشود و زنان در این مقطع بیشترین سطح تستوسترون را تا میانه چرخه قاعدگی خود خواهند داشت. تولید تستوسترون هنگامی که زنان وارد دهه سوم زندگی خود میشوند به شکل آهسته کاهش میابد و کاهش آن تا زمان یایسگی ادامه خواهد داشت. میزان گردش تستوسترون در بدن زنانی که در میانه دهه پنجم زندگی‌ خود هستند تقریبا حدود ۴۰% میزانی‌ است که در دوره پس از بلوغ خود داشته اند.

 

دلایل کاهش سطح تستوسترون و راه های افزایش طبیعی سطح تستوسترون

بدن انسان در یک محدوده بسیار باریک و مشخص میتواند به درستی‌ وظایف خود را انجام دهد. هنگامی که هورمون‌های بدن از این سطح نرمال پایین تر روند، تاثیراتی روی بدن خواهند گذاشت که میتواند باعث اختلال در سطوح سیستمی‌ و سلولی بدن شود. آزمایش سطح تستوسترون معمولا در صبح گرفته میشود. در طول روز بسیار سخت است که سطح تستوسترون را بتوان به شکل درستی‌ ارزیابی کرد زیرا هرچه روز می‌گذرد نوسانات در سطح تستوسترون بیشتر میشود. در مردان، سطح نرمال تستوسترون باید چیزی بین ۲۷۰-۱۰۷۰ نانوگرم در دسی لیتر باشد. این آزمایش بستگی به نوع تجهیزات آزمایشگاه دارد و همچنین رنج نرمال تعیین شده نیز میتواند متغیر باشد. همچنین تعیین میزان سطح تقریبی تستوسترون در بدن زنان بسیار دشوار می‌باشد زیرا مقدار آن در مقایسه با مردان بسیار کمتر است.

ایجاد کمبود سطح تستوسترون در بدن میتواند توسط چندین عامل به وجود آید. برای مثال، ممکن است مشکلی‌ در عملکرد غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس وجود داشته باشد، زیرا تحریک تولید تستوسترون وابسته به مقدار دقیق تولید (LH) توسط این غده دارد. همچنین این احتمال وجود دارد که ارگان‌های تولید کننده تستوسترون دارای مشکلی‌ باشند و نتوانند به محرک‌های ارسال شده از مغز پاسخ مناسبی را دهند. میزان سطح (SHBG) موجود در بدن نیز روی سطح تستوسترون اثر گذار است و میتواند اثر آن روی بدن را مختل کند.

هنگامی که یک فرد به شکل وراثتی دارای مشکل در ارگان‌های تولید کننده تستوسترون (بیضه‌ها و تخمدان‌ها در اکثر موارد) باشد، این مشکل با عنوان “ مشکل اولیه “ شناخته میشود. کمبود سطح تستوسترون در بدن و یا کاهش تولید تستوسترون با عنوان هیپوگونادیسم از آن یاد میشود. “ مشکل ثانویه “ به مشکلاتی گفته میشود که در ارتباط با غده هیپوفیز هستند که میتوانند اثر این غده روی تنظیم سطح تستوسترون را تحت تاثیر قرار دهند. این مشکل با عنوان “ هیپوگونادیسم ثانویه “ نیز شناخته میشود. و در آخر مشکل ممکن است از عملکرد هیپوتالاموس باشد که از این مشکل با عنوان “ هیپوگونادیسم ثالثیه “ نام برده میشود.

در هیپوگونادیسم اولیه یا نارسایی گوناد‌ها (ارگان‌های جنسی‌ نزظر تخمدان‌ها و بیضه ها) عوامل مختلفی‌ دخیل هستند. اولین عامل کریپتورکیدیزم می‌باشد. در این مشکل یک یا هر دو بیضه نوزاد پسر قبل از تولد وارد کیسه بیضه نمی‌شود. در اکثر موارد، تنها برای یک بیضه این اتفاق رخ میدهد اما در حدود ۱۰% موارد، این شرایط برای هر دو بیضه روی میدهد. این مشکل عمدتا در نوزادان پسر زودرس دیده میشود. اما همچنان که زمان می‌گذرد، بیضه دارای مشکل کم کم در طول چند ماه پس از تولد در جایگاه صحیح خود قرار خواهد گرفت.

یک دلیل دیگر مبنی بر کاهش سطح تستوسترون آسیب به کیسه بیضه می‌باشد. هنگامی که بیضه‌ها آسیب ببینند، به احتمال بسیار زیاد نمیتوانند تستوسترون کافی‌ برای کرکرد صحیح بدن را تولید کنند. حتی اگر این آسیب تنها برای یک بیضه روی دهد، میتواند روی سطح تستوسترون بدن تاثیر گذار باشد. اما در برخی موارد هم دیده شده است حتی با عملکرد صحیح تنها یک بیضه، فرد میتواند به اندازه کافی‌ تستوسترون در بدن خود تولید کند.

در مواردی که مردان تحت درمان با شیمی‌ درمانی یا پرتو درمانی قرار میگیرند، این امر میتواند تا میزانی‌ به تولید مناسب تستوسترون در بدن آسیب وارد کند. پرتو درمانی میتواند به سلول‌های لیدیگ بیضه‌ها آسیب وارد کند و همچنین میتواند سطح تولید کافی‌ تستوسترون را کاهش دهد. این احتمال وجود دارد که این کاهش سطح تولید تستوسترون موفقی‌ باشد اما در مواردی این آسیب ممکن است دائمی باشد.

به طور متوسط میزان سطح تستوسترون سالانه در مردان بالای ۴۰ سال به میزان ۱% کاهش میابد. در این مقطع زمانی‌، به میزان کافی‌ تستوسترون در بدن تولید شده است که بتواند فعالیت‌های نرمال بدن را انجام دهد. اما به هر حال محققان اعلام کرده‌اند که کاهش سطح تستوسترون در این سنین خود میتواند باعث ایجاد بسیاری از مشکلات پزشکی‌ دیگر نظیر اختلال در نعوظ و تحلیل عضلات و استخوان‌ها شود. یکی‌ دیگر از دلایل کاهش سطح تستوسترون ویروس اوریون می‌باشد. این ویروس میتواند باعث ایجاد التهاب در بیضه مردان شود. اگر این بیماری در دوره بلوغ یا مرحله بزرگسالی‌ بروز کند میتواند باعث آسیب بیضه‌ها شود که همین امر نیز توانائی تولید تستوسترون بیضه‌ها کاهش پیدا می‌کند. برای درمان این بیماری، فرد بیمار باید در برابر ویروس اوریون مصون شود تا بتوان از اثرات این بیماری کم کرد.

کمبود سطح تستوسترون همچنین میتواند توسط ناهنجاری‌های کروموزومی نیز ایجاد شود. اگر در مردان یک کروموزوم (X) اضافه وجود داشته باشد، نظیر سندروم کلاین فلتر، این امر میتواند باعث بزرگی‌ بیش از حد بیضه‌ها شود که همین موضوع میتواند باعث کاهش تولید تستوسترون توسط آنها شود. و در آخر بانوان اگر جراحی حذف تخمدان را انجام داده باشند و یا دچار یایسگی زودرس شده باشند، این امر میتواند گردش تستوسترون در بدن آنها را کاهش دهد.

هیپوگونادیسم ثانویه و ثالثیه عمدتا به دلیل آسیب به غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس و یا اختلال در تولید هورمون‌های تحریک کننده گوناد‌ها نظیر (LH) روی میدهد. دلیل به وجود آمدن چنین نارسایی ها میتواند شامل آسیب به غده هیپوفیز به دلیل وجود تومور در این غده یا به دلیل عوارض جانبی درمان تومور‌های مغزی باشد. سندروم کالمن یک نمونه از ناهنجاری در هیپوتالاموس می‌باشد که میتواند عملکرد مناسب آن را مختل کند. این امر نیز میتواند تولید هورمون‌های تحریک کننده گوناد‌ها را کاهش دهد. یک دلیل دیگر میتواند به دلیل خون ریزی یا شوک باشد که میتواند باعث کاهش جریان خون به این غدد شود. در بیماری سارکویدوز و سل التهاب ایجاد شده در بدن میتواند اثرات مخربی روی عملکرد صحیح غده هیپوفیز داشته باشد. همچنین بیماری ایدز نیز میتواند باعث ایجاد التهاب هم در هیپوفیز و هم در هیپوتالاموس شود.

حتی استفاده غیر مجاز از هر استرویید آنابولیک میتواند تاثیرات منفی‌ شدیدی روی بدن داشته باشد و باعث هیپوگونادیسم شود. همچنین چاقی یکی‌ از عوامل کاهش سطح تستوسترون می‌باشد. در تحقیقات مشخص شده است که چاقی میتواند باعث تبدیل تستوسترون به استروژن شود. این فرایند به شکل طبیعی در بدن مردان و زنان روی میدهد و عمدتا این رویداد در سلول‌های چربی‌ انجام میشود. افزایش تعداد سلول‌های چربی‌ بدن میتواند باعث تقویت این فرایند شود و ممکن است باعث کاهش سطح تستوسترون به دلیل تبدیل بیش از حد آن به استروژن شود.

 

علائم کمبود سطح تستوسترون

در مردان، علائم کمبود سطح تستوسترون در بدن وابسته به زمانی‌ است که سطح این هورمون افول می‌کند. برای مثال هنگامی که کاهش سطح تستوسترون در جنین روی دهد، تکامل مناسب اندام‌های جنسی‌ دچار اختلال میشود. نتیجه این امر عدم تکامل مناسب کیسه بیضه و آلت تناسلی‌ مردان می‌باشد. هنگامی که قبل و حین دوره بلوغ کمبود سطح تستوسترون بروز کند، این امر به دلیل فقدان بلوغ جنسی‌ می‌باشد. فردی که دچار فقدان بلوغ جنسی‌ میشود عضلات بدنش به خوبی‌ رشد نمیکنند و صدایش نیز کلفت و مردانه نمی‌شود. کمبود سطح تستوسترون در مردان همچنین میتواند منجر به بزرگی‌ نامتعارف بافت سینه در مردان، کمبود رشد موی بدن و مشکل در بزرگی‌ آلت تناسلی‌ و بیضه‌ها شود.

در بزرگسالان علائم کمبود سطح تستوسترون متفاوت می‌باشد. در افراد بالغ علائم کمبود تستوسترون عمدتا مرتبط با کاهش میل جنسی‌، ریزش مو، اختلال در نعوظ، کاهش حجم عضلات و کاهش تراکم استخوان‌ها و پوکی استخوان می‌باشد. همچنین لازم به ذکر است که کمبود سطح تستوسترون تنها یک مشکل مرتبط با مردان نمیباشد و میتواند یک عامل نگرانی برای زنان نیز باشد. کمبود سطح تستوسترون میتواند باعث ایجاد مشکلات متعددی نظیر تحریک پذیری، احساس گرما در سر و گردن، اختلال در خواب و کاهش میل جنسی‌ در زنان شود. همچنین مواردی نیز بوده است که کمبود سطح تستوسترون در زنان منجر به ایجاد پوکی استخوان، ریزش موی بدن و کاهش حجم عضلات شده است.

 

افزایش طبیعی سطح تستوسترون

درمان کمبود سطح تستوسترون میتواند از دو روش طبیعی و مصنوعی انجام شود. افزایش سطح تستوسترون در افراد دارای کمبود آن میتواند از روش‌های طبیعی نظیر کنترل رژیم غذایی، کاهش استرس، کنترل سطح قند خون و انجام ورزش مناسب انجام شود. به منظور اطمینان از حفظ سطح مناسب تستوسترون، بسیار مهم است که سبک زندگی‌ سالم را اتخاذ کنید.

 

کنترل استرس و افزایش طبیعی سطح تستوسترون

افرادی که دچار بیماری فشار خون هستند ممکن است بیش از دیگران دچار کمبود سطح تستوسترون شوند. بنابراین اگر شما نیز دچار فشار خون هستید، پس بسیار مهم است که از طریق کاهش سطح استرس بتوانید سطح تستوسترون بدن خود را افزایش دهید. اولین گام در جهت کاهش استرس، شناسایی عوامل آن در زندگیتان می‌باشد. به منظور انجام این کار، شما باید نوع نگرش و عادات خود را به درستی‌ زیر نظر داشته باشید و ببینید که آیا استرس شما به شکل منظم ایجاد میشود و یا پراکنده. همچنین باید دریابید که آیا استرس شما ناشی‌ از نوع دیدگاهتان به کار و زندگی‌ می‌باشد یا خیر.

یکی‌ دیگر از راه‌های کاهش استرس این است که اطمینان حاصل هیچگونه عادت غیر سالمی نخواهید داشت تا بتوانید از پس استرس خود برآییید. این موضوع یعنی‌ کاهش مصرف سیگار، کاهش مصرف الکل و قرص‌های آرام بخش. همچنین باید اطمینان حاصل کنید که از تعاملات اجتماعی دور نخواهید بود زیرا این عامل خود باعث ایجاد استرس در بسیاری از افراد می‌باشد. کار خود را هیچ موقع به تعویق نیندازید و همیشه خود را سرگرم و مشغول نگه دارید. به منظور داشتن یک زندگی‌ بدون استرس، شما میبایست از استرس‌های غیر ضروری اجتناب کنید. برای مثال هنگامی که یک کار فراتر از حد توان شما می‌باشد و نمیتوانید آن را انجام دهید، باید به راحتی‌ “ نه “ بگوید و از پذیرش آن خودداری کنید. با پذیرفتن مسئولیت‌های اضافی، شما میتوانید استرس بسیار زیادی را به خود وارد کنید در صورتی‌ که میتوانستید از بروز این شرایط خود ساخته جلوگیری کنید.

 

کاهش سطح قند خون و رابطه آن با افزایش طبیعی سطح تستوسترون

احتمال کمبود سطح تستوسترون در افراد دیابتی یا دارای سطح بالای قند خون بسیار زیاد می‌باشد. بنابراین برای افرادی که دچار این مشکل هستند بسیار مهم است که بیاموزند چگونه میزان دریافت قند خود را کنترل کنند تا بتوانند سطح نرمال تستوسترون بدن خود را حفظ کنند. به منظور کاهش سطح قند خون، باید در مورد نوع مواد غذایی که مصرف می‌کنید بسیار هوشمندانه عمل کنید و برنامه ورزشی خود را نیز بهبود دهید. یکی‌ از راه‌های کاهش سطح قند خون، سوزاندن گلوکز موجود در جریان خون از طریق انجام مقادیر زیادی ورزش نظیر پیاده روی، دوچرخه سواری و دیگر ورزش‌های سبک می‌باشد.

شما همچنین میبایست به میزان کافی‌ آب مصرف کنید. انجام این کار میتواند به ادرار بیشتر شما منجر شود و از آنجایی که آب میتواند به رقیق شدن خون کمک کند پس مقادیر اضافه گلوکز خون از طریق ادرار دفع میشوند. در طول روز حداقل یک لیوان چای سبز بدون شکر مصرف کنید، زیرا انجام این کار میتواند به کاهش قند خون شما کمک کند. چای سبز دارای اثر مثبتی روی سطح قند خون می‌باشد.

 

ورزش و تغذیه سالم و افزایش طبیعی سطح تستوسترون

مردانی که دچار کمبود سطح تستوسترون هستند میبایست به شکل منظم به اندازه کافی‌ تمرینات فیزیکی‌ مناسبی را به منظور افزایش سطح تستوسترون داشته باشند. آثاری که ورزش میتواند روی سطح تستوسترون بگذارد بسته به فاکتور‌های مختلفی‌ میتواند متفاوت باشد. اولین فاکتور وزن فرد می‌باشد. ورزش کردن میتواند روی افراد دارای اضافه وزن و چاق تاثیر بیشتری بگذارد. مهم است که افراد دارای سطح تستوسترون کم تمرینات پر فشار و با استراحت کمتر بین ست‌ها انجام دهند.

دومین فاکتور سن فرد می‌باشد. متخصصان عقیده دارند دلیل اینکه بیشتر مردان بالای ۴۰ سال دچار کمبود سطح تستوسترون میشود این است که آنها پس از این سن کمتر به سراغ ورزش میروند. ورزش دارای تاثیر مثبتی روی سطح تستوسترون می‌باشد و در بسیاری از موارد، افرادی که ورزش‌های پر فشار و قدرتی‌ خود را منظم دنبال میکنند شاهد افزایش سطح تستوسترون خود بوده‌اند. همچنین زمان انجام تمرینات نیز روی سطح تستوسترون بدن تاثیر میگذارد. سطح تستوسترون در صبح در بالاترین سطح ممکن و در بعدازظهر در پایین‌ ترین حد خود می‌باشد. اما به هر حال بهترین زمان برای انجام ورزش، هنگام غروب یا شب می‌باشد و تمرین در این زمان دارای تاثیر بیشتری در افزایش سطح تستوسترون نسبت به تمرینات صبح می‌باشد.

بهترین تمرینات برای افرادی که دارای کمبود سطح تستوسترون هستند، تمرینات فول بادی و وزنه برداری می‌باشد. به جای تمرکز روی تمرین دادن تنها یک گروه عضلانی، بسیار مهم است که این افراد از حرکاتی استفاده کنند که تمام عضلات بدن را به کار گیرند، زیرا انجام این کار تاثیر بیشتری روی افزایش سطح تستوسترون خواهد داشت.

 

مکمل‌های افزایش طبیعی سطح تستوسترون

 

دی آسپارتیک اسید

دی آسپارتیک اسید یک مکمل تقویت کننده سطح تستوسترون می‌باشد که در بازار فروش بسیار محبوب بوده و کارایی آن در افزایش سطح تستوسترون بدن ثابت شده است. این مکمل یکی‌ از انانتیومر‌های آمینو اسید و با نام آسپارتات نیز شناخته میشود. حرف “ دی “ موجود در دی آسپارتیک اسید نشان دهنده این است که این مولکول از جهت راست دارای یک خمیدگی اندک می‌باشد. دی آسپارتیک اسید عمدتا در پروتئین سویا، کازیین و پروتئین ذرت یافت میشود.

دی آسپارتیک اسید از طریق گیرنده‌های (NMDA) جذب بیضه میشود. این گیرنده‌ها در سلول‌های لیدیگ و سلول‌های سرتولی در بیضه‌ها حضور دارند. هنگامی که دی آسپارتیک اسید جذب بیضه‌ها شد قابلیت این را دارد تا تولید تستوسترون را افزایش دهد اما میبایست با (hCG) به صورت مکمل عمل کند تا تاثیر (hCG) روی سلول‌های بیضه افزایش یابد. پس از مصرف دی آسپارتیک اسید، سنتز پروتئین به مدت ۱۶ ساعت افزایش یافته و در این زمان انتقال کلسترول به غشای میتوکوندری نیز افزایش پیدا می‌کند. دی آسپارتیک اسید میتواند به شکل مستقیم روی تولید و آزاد سازی تستوسترون تاثیر گذار باشد.

 

تریبولوس ترستریس

تریبولوس ترستریس نیز یک مکمل محبوب تقویت کننده سطح تستوسترون می‌باشد که در این چند سال اخیر فروش بسیار خوبی‌ را داشته است. این مکمل عصاره یک گیاه می‌باشد که در استرالیا، اروپا، آفریقا و آسیا یافت میشود. این مکمل حاوی برخی‌ ترکیبات به نام ساپونین‌های استروییدی می‌باشد که میتواند به افزایش سطح تستوسترون کمک کند. یکی‌ از اجزا ساپونین، پروتودیوسکین می‌باشد که دارای خواص استروییدی در بسیاری از گونه‌های گیاهان می‌باشد. این ماده میتواند باعث افزایش سطح تستوسترون، دی هیدرو تستوسترون و دی هیدرو اپیاندروسترون شود. اکثر مصرف کنندگان تربولوس ترستریس بدن سازان هستند و آنها از اثر این مکمل در افزایش سطح تستوسترون به منظور بهبود حجم عضلات، استقامت، چربی‌ سوزی و قدرت استفاده میکنند.

 

زد ام ای

این مکمل میتواند باعث افزایش سطح تستوسترون شود و ترکیبی‌ از سه ماده مختلف می‌باشد. زد ام‌ ای مخفف روی، ویتامین ب۶ و منیزیوم می‌باشد. همه این موارد برای هر ورزشکاری مفید هستند و مصرف این مکمل باعث حفظ سطح نرمال آنها در بدن میشود. معمولا کمبود این ویتامین‌ها و مواد معدنی در طول انجام تمرینات پر فشار و طولانی روی میدهد. روی یک ماده معدنی می‌باشد که در تحریک بسیاری از هورمون‌ها نظیر انسولین، تستوسترون، استروژن و هورمون رشد دخیل است. این ماده معدنی در بیش از ۲۰۰ واکنش آنزیمی در بدن مشارکت دارد. محققان نشان داده‌اند که نیاز بدن سازان و ورزشکاران به روی بالا می‌باشد، زیرا احتمال کمبود روی در این افراد به دلیل فعالیت بالا بیشتر از دیگران می‌باشد. مکمل زد ام‌ ای تقریبا دارای ۳۰ میلی‌ گرم روی می‌باشد.

منیزیم نیز یک ماده معدنی می‌باشد که مسول انجام حدود ۳۰۰ واکنش آنزیمی در بدن از جمله سنتز پروتئین، گلیکولیز و تشکیل کراتین فسفات می‌باشد. کمبود منیزیم میتواند منجر به کاهش سطح تستوسترون و اختلال در رشد عضلات شود. زد ام‌ ای حاوی ۴۵۰ میلی‌ گرم منیزیم می‌باشد.

آخرین بخش از مکمل زد ام ای ویتامین ب۶ می‌باشد که با نام پیریدوکسین نیز شناخته میشود. این ویتامین نقش بسیار مهمی‌ در سنتز عضلات دارد. کوآنزیمی که تشکیل دهنده ویتامین ب۶ می‌باشد مرتبط با بخش اعظمی از آنزیم هایی می‌باشد که مسول بخش قابل توجهی‌ از متابولیسم آمینو اسید‌ها در بدن هستند. ویتامین ب۶ میتواند نسبت تستوسترون به استروژن را بهبود دهد که این امر ممکن است در عضله سازی کمک کننده باشد. زد ام ای دارای ۱۰.۵ میلی‌ گرم ویتامین ب۶ می‌باشد. مصرف زد ام‌ ای نشان داده است که میتواند باعث افزایش سطح تستوسترون‌های آزاد تا ۳۰% نیز شود.

 

اوریکوما لانگیفولیا (تونکات علی‌)

تونکات علی‌ یک مکمل دیگر در زمینه بهبود سطح تستوسترون می‌باشد که عمدتا توسط بدن سازان استفاده میشود. این مکمل، متشکل از یک گیاه دارویی می‌باشد که در بخشی از اندونزی یافت میشود و به دلیل خواص افزایش دهنده سطح تستوسترون خود شناخته میشود. بخش عمده ای از تستوسترون موجود در بدن در پیوند با (SHBG) هستند. این نوع تستوسترون غیر فعال می‌باشد و هیچ تاثیر مثبتی در رشد عضلات ندارند. تنها تستوسترون‌های آزاد هستند که میتوانند تاثیر خود را بروز دهند.

ماده فعال موجود در مکمل تونکات علی‌ میتواند به (SHBG) متصل شده و از اتصال آنها به تستوسترون‌های آزاد جلوگیری کند. نتیجه این امر افزایش سطح تستوسترون‌های آزاد می‌باشد که نتیجه آن بهبود عضله سازی خواهد بود. این مکمل همچنین نشان داده است که میتواند باعث افزایش سرعت ریکاوری و افزایش قدرت شود. این مکمل به شدت برای ورزشکاران و بدن سازان مفید می‌باشد.

 

اسید‌های چرب ضروری (EFA)

اسید‌های چرب ضروری مواد مغذی مهمی‌ هستند که بدن شما برای عملکرد صحیح خود به آنها نیاز دارد. بدن سازان و ورزشکاران قدرتی‌ نیازمند دریافت مقادیر اضافه اسید‌های چرب ضروری هستند تا بتوانند سطح تستوسترون خود را افزایش داده و عضله سازی بیشتری کنند. جدایی از اینکه این اسید‌های چرب میتوانند باعث افزایش انرژی و عضله سازی در بدن سازان شوند، آنها همچنین برای انجام بسیاری از فرایند‌های متابولیکی نظیر داشتن میل جنسی‌ مناسب و بهبود متابولیسم چربی‌‌ها نیز مورد نیاز هستند. همچنین این اسید‌های چرب در تولید تستوسترون نیز نقشی‌ بسیار مهم دارند.

اگر شما دارای کمبود سطح امگا ۳ و امگا ۶ باشید پس شاهد کاهش سطح تستوسترون بدن خود خواهید بود. بدن انسان برای سنتز تستوسترون نیازمند اسید‌های چرب ضروری می‌باشد. البته مصرف اسید‌های چرب ضروری نمی‌تواند سطح تستوسترون را بیش از حد نرمال بدن افزایش دهد اما با مصرف آنها میتوانید مطمئن باشید که سطح تستوسترون پایین تر از حد نرمال نیز نخواهد بود.

 

مکمل (DHEA)

استفاده از (DHEA) که یک مکمل بهبود دهنده سطح تستوسترون می‌باشد مورد بحث‌های زیادی قرار گرفته است و بسیاری از متخصصان سلامتی‌ آن را مکملی کاملا طبیعی نمیدانند. این مکمل در واقع یک هورمون می‌باشد که در بدن انسان توسط غدد فوق کلیوی ترشح شده و به شدت در فرایند‌های بیولوژیکی بدن دخیل است. این هورمون از طریق گیرنده‌های آندروژن و متابولیت هایی نظیر آندروستندیون و آندروستندیول عمل می‌کند. این متابولیت‌ها برای تولید استروژن و تستوسترون میبایست تبدیل شوند. (DHEA) عمدتا به عنوان یک نورواسترویید شناخته میشود.

اینطور در نظر گرفته میشود که (DHEA) در بدن میتواند به تستوسترون تبدیل و سطح آن را افزایش دهد. سطح (DHEA) در بدن انسان به طور متوسط بین سنین ۲۵ تا ۳۰ سال در اوج خود قرار می‌گیرد و سپس پس از این زمان کم کم افت می‌کند. این یعنی‌ اینکه یک فردی که به ۸۰ سالگی می‌رسد، میزان (DHEA) در بدن او تنها ۵-۱۰% زمان دوره جوانیش می‌باشد. (DHEA) معمولا برای افراد بالای ۳۵ سال تجویز میشود زیرا نتیجه گیری از آن در این مقطع بهتر می‌باشد. اگرچه (DHEA) در بدن به شکل نرمال به تستوسترون تبدیل میشود، اما این یقین وجود ندارد که این مکمل یک تقویت کننده سطح تستوسترون طبیعی باشد. این مکمل در واقع یک پروهورمون می‌باشد و افزایش سطح بیش از حد آن در بدن ورزشکاران مجاز نمیباشد و مصرف آن توسط چندین ارگان ورزشی ممنوع شده است.

 

آنتی استروژن‌ها (مهار کننده‌های آروماتاز) برای افزایش طبیعی سطح تستوسترون

این یک حقیقت است که در بدن مردان نیز استروژن وجود دارد و تنها تفاوت آن با زنان این است که سطح این هورمون در مردان کمتر از زنان است. هنگامی که بدن سازان و ورزشکاران در تلاش برای افزایش عضله سازی خود هستند، تولید تستوسترون در واقع تنها یک بخش از قضیه است. برای عضله سازی مناسب باید یک تعادل مناسب بین نسبت تستوسترون و استروژن برقرار باشد. برای عضله سازی حداکثری و مطلوب شما باید اطمینان حاصل کنید که سطح تستوسترون بالا و سطح استروژن پایین حفظ شود. اما تنها مشکل در اینجا این است که هنگامی که سطح تستوسترون افزایش پیدا می‌کند، آنزیم آروماتاز آن را به استروژن تبدیل می‌کند. به همین دلیل است که برخی‌ افراد از آنتی استروژن‌ها استفاده میکنند تا اطمینان حاصل شود که تبدیل تستوسترون به استروژن به حداقل برسد و سطح آن کاهش یابد.

 

دی ایندولیل متان (DIM) برای افزایش طبیعی سطح تستوسترون

(DIM) یک فیتونوترینت می‌باشد که هنگام مصرف ایندول ۳ کربینول (موجود در برخی‌ سبزیجات) در بدن ساخته میشود. ایندول ۳ کربینول جز آن مواد موجود در سبزیجات آن است که مصرف آنها را برای سالم کرده است. قابلیت (DIM) در افزایش سرعت متابولیسم استروژن‌ها مضر می‌باشد. این یک راه بسیار سریع تر برای تجزیه استروژن در بدن و در نهایت خروج آن از طریق ادرار می‌باشد.

 

کریزین (Chrysin)

کریزین یک فلاوونوید استخراج شده از یکی‌ از اعضای گونه گل ساعتی‌ می‌باشد. این مکمل قابلیت کاهش اثر آنزیم آروماتاز را دارد که وظیفه تبدیل تستوسترون به استروژن در بدن را دارا می‌باشد. به همین دلیل است که کریزین اغلب به عنوان یک آنتی استروژن به بدن سازان و ورزشکاران قدرتی‌ توصیه میشود.