در این مطلب می خواهیم به بررسی مزایای روغن ماهی و اهمیت مصرفش بپردازیم. روغن ماهی منبع عالی از اسیدهای چرب امگا ۳ و ۶ میباشد. چربیهای امگا ضروری هستند، به این معنی که بدن آنها را نمیتواند سنتز کند و حتما باید از طریق رژیم غذایی تامین شوند. امگا ۳ توسط ریز جلبکها سنتز میشود – و نه ماهیها – اما هنگامی که ماهیها و حلزون های صدف دار آنها را میخورند، این چربیها در بافت آنها تجمع پیدا میکند. ماهیهای چرب حدودا دارای ۳۰% چربی در بافتهای خود هستند و در اینجاست که اسیدهای چرب امگا یافت میشوند. ادعاهای زیادی در مورد امگا ۳ موجود در روغن ماهی وجود دارد. اما مزایای روغن ماهی واقعی بر پایه شواهد علمی برای مردان و زنان چه میباشد؟ آیا روغن ماهی واقعا میتواند باعث بهبود سلامت مغز، کاهش کلسترل یا کمک به قلب شود؟ در ادامه این مطلب از مجله بدنسازی مکملها در کنار ما باشید.
اسیدهای چرب امگا چه هستند؟
مهمترین مبحثی که در رابطه با مزایای روغن ماهی باید به آن پرداخت این است که دو نوع چربی یا اسیدهای چرب وجود دارند که ضروری هستند و نمیتوانند در بدن ساخته شوند : امگا ۳ و امگا ۶. امگا ۳ میتواند به سه فرم اصلی تجزیه شود: آلفا لینولنیک اسید (ALA)، اپیزوپنتانوئیک اسید (EPA) و دکوزاهگزانوئیک اسید (DHA). روغن ماهی دارای اسیدهای چرب امگا (EPA) و (DHA) هستند و یک منبع خوب برای این اسیدهای چرب ضروری میباشد.
۱۱ تا از مزایای روغن ماهی (اسیدهای چرب امگا)
چندین مزیت سلامتی مختلف برای اسیدهای چرب امگا وجود دارد. در زیر 11 مورد از شناخته شده ترین مزایای روغن ماهی برای مردان و زنان ذکر میشود.
۱ . نقش ساختاری در سلول ها
در ابتدای مطلب مزایای روغن ماهی باید به این اشاره کنیم که اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ دارای نقش ساختاری مهمی هستند، زیرا برای غشای سلول مورد نیاز هستند. شما به طور تقریبی دارای ۷۲۴ تریلیون سلول در بدن خود هستید و این مقدار زیادی غشا برای حفظ سلامیت شان میباشد.
۲ . منبع انرژی
هم امگا ۳ و هم امگا ۶ منابع انرژی هستند، همانند هر نوع منبع چربی دیگر. این یعنی آنها میتوانند در کنار انرژی حاصل از کربوهیدراتها مورد استفاده قرار گرفته تا توان بدن تامین شده و انرژی لازم برای حرکات و عملکردهای ضروری تامین شود.
۳ . مولکولهای سیگنال رسان
از دیگر مزایای روغن ماهی این است که اسیدهای چرب امگا برای تشکیل مولکولهای سیگنال رسان به نام ایکوزانوئید که شامل پروستاگلاندین، ترومبوکسان و لکوترین میباشد مورد استفاده قرار میگیرند که نقش به شدت مهمی درون بدن دارند.
پروستوگلاندین : پروستوگلاندینهای بسیار مختلفی با نقشهای متفاوتی وجود دارند، نظیر درد، التهاب، تنظیم بارداری و تولد، کنترل فشار خون، ترشح اسید معده و آرامش ماهیچههای صاف.
ترومبوکسان : ترومبوکسانها از طریق انقباض رگهای خونی و تجمع پلاکت ها، لختگی خون را تنظیم میکنند.
لکوترین : لکوترینها از طریق جذب سلولهای ایمنی، نظیر نوتروفیلها در عملکرد ایمنی دخیل هستند. آنها همچنین باعث انقباض نایژکها در ریهها شده و دیواره مویرگها را نفوذ پذیر میکنند.
۴ . جلوگیری از بیماریهای قلبی
مشکلات قلبی عروقی بیماری هأیی مرتبط با رگهای خونی هستند، نظیر لختگی، مشکلات ریتم و حملات قلبی. تحقیقات نشان داده اند که (ALA) ممکن است باعث کاهش احتمال بروز مشکلات قلبی عروقی شود.
۵ . کاهش کلسترول و تریگلیسیرید
تریگلیسیریدها بخشی از پروفایل کلسترول هستند. سطح بالای آن مرتبط با افزایش احتمال بروز تصلب شرایین و بیماری قلبی میباشد. تحقیقات دریافته اند که یک رابطه معکوس بین امگا ۳ و سطح تریگلیسیرید وجود دارد. این یعنی افزایش دریافت امگا ۳ منجر به کاهش تریگلیسیرید میشود و دوزهای بالاتر امگا ۳ منجر به دریافت اثرات بهتری میشود. این اثر در افرادی که از قبل دارای سطح بالای تریگلیسیرید بودند قوی تر بود.
یکی از راههای کاهش ریسک بروز بیماریهای قلبی عروقی، کاهش سطح کلسترول میباشد. یک تحقیق نشان داد که (EPA) و (DHA) باعث کاهش تریگلیسیرید به میزان حدودا ۱۵% شده و احتمال بروز بیماری و مرگ مرتبط با سرخرگهای کرونری را کاهش دادند.
۶ . کمک به روماتیسم مفصلی
مصرف امگا ۳ نشان داده است که میتواند علائم روماتیسم مفصلی را کاهش داده و حتی نیاز به مصرف دارو را به تاخیر بیندازد.
۷ . کاهش پیشرفت پوکی استخوان
در یک تحقیق بزرگ روی بیماران مبتلا به پوکی استخوان اینطور یافت شد که سطح بالاتر مصرف چربیهای اشباع مرتبط با افزایش احتمال بدتر شدن پوکی استخوان میباشد، در حالی که سطح بالاتر چربیهای غیر اشباع مرتبط با کاهش پیشروی پوکی استخوان میباشد.
ایده کنونی این است که محصولات متابولیکی اسیدهای چرب امگا ۳ نسبت به امگا ۶ کمتر باعث التهاب میشوند. رژیمهای رایج امروزی معمولا دارای عدم تعادل در دریافت امگا ۳ و امگا ۶ میباشد و به جای اینکه سطح امگا ۳ بالاتر از امگا ۶ باشد، معمولا برعکس آن را شاهد هستیم.
۸ . جلوگیری از بیماریهای خود ایمنی
همچنین شواهد محدودی وجود دارند که نشان میدهند مصرف امگا ۳ ممکن است برای افراد مبتلا به دیگر آرتروپاتیهای خود ایمنی نظیر لوپوس اریتماتوس سیستمیک (SLE) مفید باشد، اما تحقیقات بیشتری نیاز است.
۹ . مفید برای چشم
ماکولا بخشی از شبکیه در پشت چشم میباشد،پ و اگرچه کوچک است – تنها حدود ۵ میلی متر- اما دارای نقش بسیار مهمی در بینایی میباشد. این بخش مسئول دید مرکزی، تشخیص رنگها و دیدن جزئیات به شکل مناسب میباشد. مصرف امگا ۳ کافی مرتبط با کاهش ریسک بروز تحلیل ماکولار میباشد، که یکی از عوامل پیشرو در آسیبهای چشمی دائمی و نابینایی میباشد.
۱۰ . تقویت حالات خلقی
توصیه شده است که امگا ۳ ممکن است دارای نقش در پیشگیری و درمان افسردگی باشد. اما، متا آنانیزهای انجام شده روی این موضوع، به طور شفاف تائید کننده این مزایا نیستند. بنابراین، نیازمند تحقیقات بیشتری در زمینه اثر گذاری امگا ۳ روی افراد افسرده هستیم.
۱۱. کمک به باروری
اینطور به نظر میرسد یکی دیگر از مزایای روغن ماهی این باشد که امگا ۳ در تشکیل گامت سالم (تخمک و اسپرم) نقش داشته و مصرف آن مرتبط با افزایش احتمال بارداری و نرخ تولد زنده میباشد.