کیتوسان از پوسته سخت پوستانی نظیر میگو و خرچنگ حاصل میشود.مکملهای بسیار متنوعی از کیتوسان در بازار وجود دارد و همچنین مکملهای بسیاری نیز وجود دارد که کیتوسان یکی از مواد اولیه تشکیل دهنده آن است.بسته به نوع منبع شما برای دریافت اطلاعات در مورد کیتوسان معمولا ادعاهایی نظیر جذب چربی ها، کاهش وزن، کاهش سطح کلسترول و حبس کردن چربی‌‌ها در خود و جلوگیری از جذب شدن آن در معده می‌شنوید.همچنین شما حتی ممکن است شنیده باشید یا بشنوید که برخی‌‌ها میگویند شما میتوانید هر آنچه که مایل هستید بخورید و بعد از آن با مصرف کیتوسان میتوانید از جذب چربی‌‌ها جلوگیری کرده و از اضافه وزن خود بکاهید!!در ظاهر این موضوع بسیار خوشایند افراد است و از آن استقبال میکنند.
اما آیا این مکمل همانند این ادعا‌ها واقعا عمل می‌کند؟ یا اینکه همه اینها دروغ‌هایی است که فقط پول شما را از چنگتان خارج کنند؟ برای پیدا کردن جواب این سوال‌ها ما تحقیقات بسیار عمیقی روی مطالعات و تحقیقات صورت گرفته در مورد کیتوسان داشته‌ایم.متأسفانه در مجموع باید بگوئیم که تمام این ادعاهایی که در مورد کیتوسان و ویژگی‌‌های آن بیان میشود آن چیزی نیست که با واقعیت مطابقت داشته باشد.
کیتوسان از پوسته سخت پوستانی نظیر میگو و خرچنگ استخراج میشود.بر خلاف آنچه شما فکر می‌کنید از کیتوسان دهه هاست که استفاده میشود.پس کیتوسان یک ترکیب جدید یا یک اکتشاف فوق‌العاده در زمینه کاهش وزن نیست.گول تبلیغات رسانه‌‌ها در مورد آن را نخورید.در واقع در سال ۲۰۰۴ سازمان بهداشت جهانی چندین نامه در جهت جلوگیری از تبلیغات اغراق آمیز در مورد مکمل کیتوسان به کمپانی‌های سازنده آن فرستاده است.در واقع بر اساس تحقیقات و کاوش‌های صورت گرفته در مورد کیتوسان این را باید بگوئیم که مزایای در نظر گرفته شده برای این مکمل قابل اتکا نبوده و از طرفی دیگر حتی برخی از تحقیقات نشان میدهد که کیتوسان میتواند باعث عدم جذب مواد غذایی مفید در بدن نیز شود.
اکثر متخصصان تغذیه قبول دارند که کیتوسان به بیان ساده مؤثر نمی‌باشد.تحقیقات قدیمی صورت گرفته روی کیتوسان بسیار اندک بودند و همان‌ها نیز هیچوقت به صورت عمومی منتشر نمیشدند.بسیاری از این تحقیقات تنها روی حیوانات آزمایشگاهی بود.اما با توجه به تحقیقات صورت گرفته روی نمونه‌های انسانی متوجه شدیم که نتایج حاصله بسیار ضعیف و ناکارامد بوده است.
آیا کیتوسان موثر است؟مزایای کیتوسان چیست؟
اگر برای کاهش وزن خود به فکر استفاده از کیتوسان هستید ادامه این مقاله را با دقت بخوانید.شاید ذهنیت شما درباره آن عوض شود.شرکت‌های سازنده کیتوسان در زمینه چربی سوزی این محصول وعده‌های بزرگی را میدهند.اینکه این مکمل میتواند با جذب چربی‌‌های اضافه و عدم جذب آنها توسط بدن از چاق شدن فرد جلوگیری کند.اما آیا این موضوع واقعیت دارد؟ به هیچ وجه.تحقیقات صورت گرفته روی نمونه‌های انسانی این موضوع را نشان میدهد که این مکمل ناکارامد می‌باشد.در ادامه توضیح خواهیم داد.
تحقیقات اولیه روی کیتوسان روی نمونه‌های حیوانی انجام میشد نه نمونه‌های انسانی.در آن آزمایش‌ها مشخص شد که کیتوسان میتواند تا حدودی کارآمد باشد و میتواند کمی از جذب چربی‌‌ها در بدن جلوگیری کند.اما تحقیقات صورت گرفته روی انسان بعدا مشخص کرد که این تاثیرات روی انسان به شدت کاهش می‌یابد.از برخی از تحقیقات روی کیتوسان کمی حمایت به عمل آمد اما از بسیاری از آنها حمایتی نشد و بسیاری به هیچ عنوان کیتوسان را به عنوان یک مکمل چربی سوز قبول نکردند.
در تحقیقاتی روی ۱۵ آزمایش مختلف با ۱۲۱۹ نمونه آزمایشگاهی مطالعاتی دقیق صورت گرفت.در این تحقیقات دانشمندان چند آزمایش مؤثر در مورد تاثیرات مفید کیتوسان در کاهش وزن و کاهش سطح کلسترول بدن پیدا کردند اما در کل آنها گزارش دادند که بسیاری از آن آزمایشات صورت گرفته دارای شرایط مطلوب و مناسبی نبوده است.گرچه در برخی آزمایشات محدود مشخص شده بود که کیتوسان میتواند تاثیر گذار باشد اما در بسیاری از آزمایشات با کیفیت مشخص شد که کارایی کیتوسان بسیار اندک می‌باشد.
البته اگر بخواهیم منصفانه قضاوت کنیم بعضی از آزمایشات نیز وجود داشت که نشان میداد کیتوسان میتواند تاثیر گذار باشد.برای مثال در یک تحقیق به ۱۵۰ نفر که دارای اضافه وزن بودند روزانه ۵۰۰ میلی‌گرم کیتوسان داده میشد.نتیجه تحقیقات نشان میداد که گروهی که کیتوسان مصرف کرده بودند حدود ۲.۶ پوند بیشتر از سایر افراد چربی سوزانده بودند و از فیزیک و فرم بدنی بهتری برخوردار بودند.
اما از طرفی تحقیقات صورت گرفته روی نمونه‌های انسانی چیزی متفاوت را نشان میدهد.در یک تحقیق روی نمونه‌های انسانی مشخص شد که چربی که کیتوسان میتواند آن را جذب کند بسیار ناچیز می‌باشد.مشخص شد که برای مردان حدود ۷ ماه طول خواهد کشید تا تنها ۱ پوند از چربی‌‌های خود را از بین ببرند.در زنان مشخص شد که کیتوسان هیچ تاثیری روی آنها ندارد.مشخص شد که ادعا هایی که در مورد کیتوسان میشد درست نمی‌باشد.در تحقیقتی دیگر روی ۲۵۰ نفر به مدت ۲۴ هفته مشخص شد که گروهی که کیتوسان مصرف کرده بودند تنها به مقدار بسیار اندکی توانسته بودند نسبت به دیگر گروه‌ها وزن کم کنند.این موضوع باعث شد تا دانشمندان به این نتیجه برسند که کیتوسان در واقع تاثیر زیادی در کاهش وزن نمی‌تواند داشته باشد.
مزایای کیتوسان و اثرات جانبی
اکنون که میدانید دیگر نباید به کیتوسان به عنوان یک مکمل چربی سوز نگاه کنید اما هنوز باید در مورد دیگر مزایای آن به شما بگوئیم.تحقیقات نشان داده است که کیتوسان میتواند سطح کلسترول بدن را کاهش دهد.در یک تحقیق مشخص شده است که مصرف ۳-۶ گرم کیتوسان در روز به مدت ۲ هفته میتواند به میزان ۶% از کلسترول‌های بد بکاهد و ۱۰% کلسترول‌های خوب را افزایش دهد.در مورد اثرات جانبی آن نیز موردی گزارش نشده است و می‌توان گفت که این مکمل دارای عوارض جانبی خاصی نمی‌باشد.
اما یک نگرانی که در مورد مصرف کیتوسان وجود دارد این است که همانطور که امکان دارد این مکمل باعث عدم جذب چربی توسط بدن میشود همانطور هم ممکن است که مانع جذب مواد مغذی توسط بدن شود.در یک آزمایش مشخص شد که کیتوسان علاقه زیادی به برقراری پیوند با ویتامین ب۱۲ دارد و بعد از آن طی فرایند‌هایی میتواند منجر به نابودی آن شود.
مترجم:حسام رضائی اختصاصی برای مکملها دات آی آر